سمیه دهقانی - دانشجوی دکتری خاکشناسی- فیزیک و حفاظت خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
مهدی نادری خوراسگانی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
جهانگرد محمدی - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
احمد کریمی - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

تخریب منابع آب و خاک در بسیاری از مناطق، از جمله نگرانیهای تولید کنندگان بوده و کاربری اراضی از مهمترین روشهای دخالت انسان در فرایندهای طبیعی است که از طریق آن باعث افزایش یا کاهش تخریب خاک میگردد. در این پژوهش اثر اقدامات مدیریتی مختلف بر ویژگیهای فیزیکی خاک با استفاده از هندسه فراکتالی بررسی شده است. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر ویژگیهای خاک در حوزه آبخیز باغان در جنوب شرقی استان بوشهر با وسعتی حدود ۹۲۹ کیلومتر مربع که از دیدگاه کشاورزی دارای اهمیت میباشد. اجرا شد. ۶۳ نمونه از خاک سطحی مراتع، ۳۳ نمونه از اراضی زراعی و ۲۴ نمونه از باغات از عمق۰ تا ۲۰ سانتیمتر با استفاده از تکنیک ابر مکعب لاتین برداشته شد. نتایج نشان میدهد تغییر کاربری از مرتع به زراعت تاثیر معنیداری بر درصد شن، سیلت و رس نداشت در حالیکه میانگین درصد شن، سیلت، رس خاک و بعد فرکتال در کاربری باغ نتایج متفاوتی را نشان داد. ضرایب تبیین تابع خطی بعد فرکتال با درصد شن، سیلت و رس به ترتیب ۰/۸، ۰/۵۵و ۰/۸۲ بدست آمد. نتایج همبستگی بعد فراکتال با درصد شن، سیلت و رس نشان میدهد با درشت شدن اندازه ذرات خاک بعد فرکتال کاهش مییابد.

بعد فرکتال، تغییرکاربری، حوضه آبخیز باغان