حبیب اله گندمکار - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
ابوالحسن راستیان نسب - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
مهران جواهری بابلی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، صندوق پستی: ۱۹۱۵
سیدحسین مرادیان - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج

در این تحقیق اثرات جایگزینی روغن های گیاهی مختلف به جای روغن ماهی جیره غذایی بر ترکیب اسیدهای چرب فیله، چربی های سرم و شاخص های سلامتی ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پنج جیره غذایی ایزونیتروژنیک و ایزولیپیدیک با منابع مختلف روغن شامل: روغن ماهی (جیره ۱)، روغن سبوس برنج (جیره ۲)، روغن بزرک (جیره ۳)، روغن سویا (جیره ۴) و جیره ۵ حاوی مخلوط روغن های ماهی، سبوس برنج، بزرک و سویا با نسبت ۱:۱:۱:۱ تهیه شدند. بدین منظور، تعداد ۴۵۰ عدد ماهی ۱±۹۰ گرمی ( توزیع شده در ۱۵ مخزن) به مدت ۱۵ هفته تغذیه شدند. ترکیب اسیدهای چرب بافت انعکاس دهنده ترکیب اسید چرب جیره بود. بیش ترین و کم ترین میزان امگا ۳ به ترتیب در بافت فیله ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی روغن بزرک و روغن سبوس برنج بود. بیش ترین و کم ترین میزان اسیدهای چرب ۶-n  به ترتیب در بافت ماهیان تغذیه شده با جیره های غذایی حاوی روغن سویا و روغن ماهی  بود. بیش ترین نسبت ۶-n-۳/n (شاخص مطلوبیت سلامتی غذا) مقادیر ۰/۹۱ و ۰/۸۹ به ترتیب در ماهیان دریافت کننده جیره ۳ و جیره ۱ بود. با وجود عدم اختلاف میزان کلسترول تام و تری گلیسرید لاشه در تیمارها، مقادیر آتروژنز و ترومبوژنز در تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری را با هم نشان دادند (۰/۰۵>P). با این وجود در محدوده قابل قبول از نظر اثرات سلامت بخشی و امنیت غذایی بودند. تهیه منابع ارزان چربی در تولید خوراک ماهی ضمن تامین شاخص های سلامتی غذا از طریق ترکیب مناسب روغن های گیاهی و روغن ماهی امکان پذیر است.

روغن های گیاهی, ترکیب اسیدهای چرب, ماهی قزل آلای رنگین کمان, چربی های سرم, شاخص های سلامتی