مجید راستا - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۴۸۷-۴۹۱۷۵
رسول قربانی - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۴۸۷-۴۹۱۷۵
عبدالمجید حاجی مرادلو - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۴۸۷-۴۹۱۷۵
سیدمحمدوحید فارابی - بخش ﺁبزیپروری، پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، ساری، صندوق پستی:۹۶۱
فخریه شیرودمیرزایی - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۴۸۷-۴۹۱۷۵

در این پژوهش برخی فاکتورهای محیطی شامل دما، pH، هدایت الکتریکی، سرعت متوسط جریان آب، شفافیت و وضعیت آب و هوا به عنوان عوامل محیطی موثر بر مهاجرت دهان گرد دریای خزر به رودخانه شیرود در فصل بهار و پاییز ۱۳۹۱ مورد بررسی قرار گرفت. برآورد تعداد ماهیان مهاجر به رودخانه از طریق مشاهده چشمی در مناطق راه ماهی انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که مهاجرت ماهیان در فصل بهار از تاریخ ۲۰ بهمن تا ۱۱ اردیبهشت و در فصل پاییز از ۴ مهر ماه تا ۱ آبان ادامه دارد. اوج مهاجرت در فصل بهار در ۹ اسفند ماه، و در فصل پاییز در ۲۴ مهرماه بود. بیش ترین درصد مهاجرت در هر دو فصل در شب و  کم ترین درصد مهاجرت در صبح بود. بیش ترین میزان مهاجرت در هوای نیمه ابری بود و در روز برفی مهاجرت به طور کامل متوقف شد. pH در طی دوره مهاجرت بین ۸/۵ – ۸/۲ متغیر بود و فقط در روز برفی pH به ۷/۵ رسید. دامنه دمایی مهاجرت در بهار بین ۲۱-۷/۸ درجه سانتی گراد (اوج مهاجرت در دمای ۱۰/۸ درجه سانتی گراد) و در پاییز بین ۲۴-۱۹/۸ درجه سانتی گراد (اوج مهاجرت در دمای ۲۱/۳ درجه سانتی گراد) متغیر بود. در بهار، زمان مهاجرت و وضعیت ابرناکی هوا در میزان مهاجرت تاثیر معنی داری داشتند درصورتی که در پاییز هیچ کدام از متغیر های محیطی اثر معنی دار نداشتند.

دهان گرد دریای خزر, مهاجرت تولیدمثلی, رودخانه شیرود, دریای خزر