زهره فنی - دانشگاه شهید بهشتی کشورایران
توحید احمدی - دانشگاه شهیدبهشتی کشورایران
محمدتقی رضویان - دانشگاه شهید بهشتی کشورایران

حمل و نقل شهری یکی از مهم­ترین مسایل کلانشهرهای ایران است و علی­رغم اهمیتی که این سیستم در کلانشهرهای ایران دارد، برنامه­ریزی راهبردی مدونی که راهنمای توسعه این سیستم باشد کم­تر به چشم می­خورد. شهر تبریز نیز به­عنوان یکی از کلانشهرهای کشور از مشکلات ناشی از سیستم حمل و نقل ناکارآمد مستثنی نمی­باشد. و حمل و نقل این شهر نیز نیازمند یک برنامه جامع و راهبردی می­باشد. مقاله حاضر با هدف ارایه راهبردهای توسعه حمل و نقل هوشمند شهر تبریز به­روش کاربردی تهیه شده است؛ از نظر روش، این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع­آوری داده­ها به­صورت کتابخانه­ای و مطالعات میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) می­باشد. در این فرایند، روایی پرسشنامه در زمینه موضوع پژوهش بر اساس نظر کارشناسان حاصل گردید و پایایی پرسشنامه­ها نیز با استفاده از بررسی آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. در ادامه با استفاده از تکنیک SWOT  نقاط ضعف و قوت و فرصت­ها و تهدیدها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و سپس راهبردهای حاصل از اعمال روش دلفی و تکنیک SWOT، با استفاده از تکنیک ANP اولویت­بندی شده­اند. نتیجه حاصل از این فرایند پژوهش، نشان­دهنده این است که راهبردهای مورد قبول در این برنامه­ریزی، راهبردهای تهاجمی بر پایه تقویت نقاط قوت و استفاده از فرصت­ها می­باشد. لذا، راهبرد­های موجود در رویکرد تهاجمی با استفاده از مدل ANP تجزیه و تحلیل شده و اولویت نهایی آن­ها به­همراه میزان وزن هر کدام از راهکارها ارایه شده است. نتیجه نهایی حاصل از تحلیل ANP نشان می­دهد که بیش­ترین نمره (۳۹۵/۰) مربوط به راهبرد SO۱؛ (بهره­گیری از تجربیات طرح­های پایلوت اجرا شده شهر تبریز و سایر کلانشهرهای ایران در زمینه حمل و نقل هوشمند در جهت ارتقاء و توسعه سامانه­های هوشمند حمل­و نقل) می­باشد و اجرای این راهبرد در اولویت اول قرار دارد

حمل و نقل هوشمند, راهبردهای توسعه, تحلیل شبکه, تبریز