رسول میرعباسی نجف آبادی - گروه مهندسی آب دانشگاه شهر کرد
یعقوب دین پژوه - گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات سرعت باد سطحی در ایران در دو مقیاس ماهانه و سالانه با روش ناپارامتری من کندال با چهار ویرایش متفاوت شامل الف) روش من کندال مرسوم (MK۱)، ب) من کندال پس از حذف اثر ضریب خودهمبستگی مرتبه اول معنی­دار (MK۲)، ج) من کندال پس از حذف اثر کامل ضرایب خودهمبستگی معنی­دار (MK۳) و د) من کندال با لحاظ کردن ضریب هارست (MK۴) می­باشد. داده­های مورد استفاده در این مطالعه شامل میانگین سرعت باد در دو مقیاس ماهانه و سالانه در دوره آماری ۲۰۰۵-۱۹۶۶ می­باشد. بدین منظور از اطلاعات ۲۲ ایستگاه در سطح کشور ایران استفاده شد. برای تخمین شیب خط روند تغییرات سرعت باد، از روش ناپارامتری تخمین­گر سن استفاده شد. نتایج نشان داد که گر چه ترکیبی از روندهای مثبت و منفی در ایستگاه­های کشور برای میانگین سرعت باد در هر دو مقیاس سالانه و ماهانه تجربه شده است، ولی تعداد ایستگاه­های با روند منفی در مقایسه با تعداد ایستگاه­های با روند مثبت بیش­تر است. در مقیاس سالانه شدیدترین شیب خط روند منفی متعلق به ایستگاه فسا معادل ۰۷۴/۰- متر بر ثانیه در سال و شدیدترین شیب خط روند مثبت متعلق به ایستگاه زابل معادل ۱۴۱/۰ متر بر ثانیه در سال بود. در مقیاس ماهانه شدیدترین شیب خط روند منفی متعلق به ایستگاه فسا معادل ۱/۰- متر بر ثانیه در سال و شدیدترین شیب خط روند صعودی معادل ۱۸/۰ متر بر ثانیه در سال برای ایستگاه زابل مشاهده شده است. نتایج نشان داد که میانه شیب­های خط روند اکثر ایستگاه­های ایران در تمام ماه­های سال (بجز فوریه و نوامبر) منفی است. بنابراین، در حالت کلی می­توان نتیجه گرفت که در اکثر ایستگاه­های ایران روند سرعت باد در تمام ماه­های سال (بجز ماه­های فوریه و نوامبر) نزولی است.

سرعت باد, ضریب هارست, ضریب خودهمبستگی, روند, ایران