محمدرضا پورمحمدی - جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
ذکیه نصرالله زاده - جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز

هدف معماری روستایی فقط ساختن و تامین سرپناه برای جوامع نیست، بلکه معنای قدرتمندی از ارتباطات را بیان می­نماید. ارتباطات بین انسان و محیط طبیعی، شرایط اقتصادی و اجتماعی مهم­ترین ارتباطی است که معماری روستایی بیانگر آن است. معماری بومی ساختمان­هایی را بنا می­کند که عملکرد آن­ها برخاسته از نوع نگرش آنان می­باشد. در این میان صخره­ها با عنصر طبیعی و کمترین خرابی توسط بشر بیشترین امتیاز را در رابطه با برتری­های بصری دارا هستند. جهان­بینی و نگرش انسان­ها، شکل­دهنده دنیا پی پیرامون آنها است، اما گاهی این جهان­بینی و بینش تحت تاثیر نیروهای مداخله­گر محیط بیرونی قرار می­گیرد. در معماری صخره ای علاوه­بر جنبه­های فرهنگی، طبیعت و زمین­شناسی منطقه نقش مهمی در شکل­گیری این نوع سکونتگاه­ها دارد. در این پژوهش ابتدا ضمن بررسی ویژگی­ها و فرم کالبدی معماری صخره­ای، دلایل استقرار در روستای کندوان مورد کنکاش قرار گرفته است. سپس با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بررسی­های میدانی، عوامل موثر در شکل­گیری معماری صخره­ای کندوان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که بر روی طیف ا الی ۶، بوم با میانگین ۲۳/۵ و معیشت با میانگین ۵/۳، به­ترتیب مهم­ترین عوامل تاثیرگذار در شکل­دهی معماری صخره­ای در روستای کندوان بوده است.

روستا, معماری صخره ای, کندوان, معماری بومی