اکرم یعقوبی - دانشجوی کارشناسی ارشد، آلودگی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه ملایر
نسرین حسن زاده - استادیار و عضو هیئت علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر
محمد سهرابی - عضو هیات علمی گروه زیست فناوری صنعتی و محیط زیست. پژوهشکده زیست فناوری. سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران

امروزه در کشورهای در حال توسعه آلودگی فلزات سنگین به دلیل فعالیت در بخش معادن، تصفیه و صنعت خطر جدی محسوبمی شود. فعالیت های صنعتی باعث ورود عناصر بالقوه سمی به خاک و در نتیجه افزایش احتمال انباشت این عناصر در بدن موجوداتزنده و بروز مشکلات جدی برای سلامتی این موجودات می شود. برای بررسی مناطق صنعتی آلوده به فلزات سنگین از روش هایپایش زیستی مختلف استفاده می شود. گل سنگها یکی از زیست پایشگرهای عالی در این زمینه هستند. مکانیسم های جذب فلزاتسنگین در گلسنگ ها، مختلف می باشد. تال یا پیکره گلسنگ با خاصیت تبادل کاتیون، مانند خزه ها عمل می کنند و جذب یون هایفلزات سنگین توسط فرآیند تبادل غیرفعال یونی انجام می شود. همچنین کاتیون های فلزات سنگین که توسط مکانیسم های تبادلفلزات جذب شده، از فرم قابل تعویض کاملا" محلول تشکیل شده اند که این فرم قابل تعویض، بین فلزات مختلف متفاوت است. فلزاتسنگین غالبا" در لایه بالایی خاک جمع می شوند و در دسترس گلسنگ ها قرار می گیرند. سیستم های زیستی در تماس با غلظت هایکم این فلزها، در طی زمان طولانی آنها را جذب می کنند و سرانجام غلظت آنها در بافت ها به حدی بالا می رود که ارختلال هایمتعدد فیزیولوژیکی را باعث می شوند. هدف از این مقاله بررسی مختصری از نحوه ی پایشگری گلسنگ ها اعم از نحوه ورود، جذب ومواجه شدن و... با فلزات سنگین و اهمیت آنها در پایشگری محیط زیست است.

گلسنگ ، فلزات سنگین ، زیست پایشگر