علی محمودی عالمی - استادیار گروه هنر، دانشگاه غیرانتفاعی مارلیک، نوشهر، مازندران، ایران
زهرا کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه طراحی پوشاک، دانشگاه غیرانتفاعی مارلیک، نوشهر، مازندران، ایران

سرزمین آسیای مرکزی که حد فاصل سواحل خزر تا مرزهای چین را دربرمیگیرد، دارای آب وهوای گوناگون و متعدد است. پیش از انفکاک تدریجی بخش هایی از ایران، کشورهایی که امروزه با نام های تاجیکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و افغانستان شناخته می شوند، جزیی از پهنه وسی سرزمین ایران بوده اند. امروزه در مناطق مذکور، پوشاک سنتی زنان در مقایسه با ایران امروز، از هویت ایرانی بیشتری برخوردار است، در سرتاسر جهان پوشاک اقوام مختلف از باورها، تاریخ و وقایع خاص آن منطقه نشات گرفته است و درواقع جزئی از نماد، فرهنگ و البته سنتهای آن منطقه میباشد. بیشترپوشاک سنتی در جهان مربوط به یک دوره تاریخی خاص میباشد و ویژگیهای پوشش آن دوران را یادآوری میکند. تاجیکستان از دیرباز محل زندگی مردمان آریایی بوده که بعضی از آنها اسکان یافته بودند: سغدیان، مادها و پارسها و برخی دیگر زندگی کوچنشینی داشتند: سکاها یا ماساژت ها. بنابراین میتوان گفت که باختریها، سغدیها، خوارزمی ها و سکایی ها نه تنها بنیانگذاران شهرها و روستاهای آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان به شمار میروند، بلکه نیاکان تاجیکان نیز بوده اند. به لحاظ موقعیت جغرافیایی و اقلیمی و نیز قوم شناسی و مشترکات فرهنگی و هنری و نیز هنرهای سنتی و تزیینی تاجیکستان در قالب پوشاک و طرحها و نقشمایه های بهکار گرفته شده در پوشاک و منشاء این نقوش و شباهتها به پوشاک اقوام ایرانی این ضررورت را ایجاد میکند که مطالعاتی در خصوص پوشاک سنتی تاجیکستان انجام شود. در این پژوهش سعی بر آن است که پوشاک سنتی تاجیکستان به لحاظ طرح رنگ و نقوش مورد مطالعه قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی-تطبیقی است. چگونگی گردآوری اطلاعات در این پژوهش به روش اسنادی (کتابخانه ای) است که براساس آن کلیه منابع و شواهد مورد مطالعه و فیش برداری قرار خواهند گرفت.

پوشاک، طرح، نقش، سنتی، تاجیکستان.