سمیه سوری - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
حسن صدیقی - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
غلامرضا پزشکی راد - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

ترویج در ایران با حدود ۶۰ سال سابقه فعالیت هنوز دارای برخی مشکلات، موانع و محدودیت ها است، به گفته پژوهشگران در طی این سال ها ارائه خدمات به کشاورزان موفق و رضایت بخش نبوده است. با توجه به مشکلات و محدودیت های موجود، شناسایی و بررسی همه جانبه این مسایل در جهت اصلاح وضع موجود امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. از این رو هدف این تحقیق، شناسایی و اولویت بندی مشکلات و محدودیت های فعالیت های آموزشی ترویجی از دیدگاه مروجان و کارشناسان ترویج کشاورزی استان قم می باشد. روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و ابزار تحقیق پرسشنامه می باشد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. و پایایی آن از طریق آزمون ضریب آلفای کرونباخ ۹۲ / . بدست آمده است. اطلاعات از ۶۷ نفر از مروجان و کارشناسان ترویج کشاورزی بدست آمد. برای این منظور از روش سر شماری استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که مهم ترین مشکلات و محدودیت های فعالیت های آموزشی ترویجی به ترتیب اولویت، مشکلات مربوط به توسعه منابع انسانی (عدم تطابق برنامه های درسی دانشکده های کشاورزی با نیاز روز، ندانستن زبان خارجی و عدم استفاده از کتب و مجلات خارجی)، مشکلات اجرایی ترویج (عدم وجود سیستم صحیح ارزشیابی فعالیت های ترویج، کمبود بودجه)، مشکلات مربوط به تحقیقات و کاربرد آن در ترویج کشاورزی (عدم وجود هم آهنگی بین مؤسسات اجرایی و تحقیقاتی، ضعف ساختاری مؤسسات تحقیقاتی، منطبق نبودن تحقیقات با مشکلات و نیاز های روزمره کشاورزان)، مشکلات اجتماعی (مهاجرت جوانان تحصیلکرده روستایی به شهرها، بی سوادی و پراکندگی سنی کشاورزان)، مشکلات اداری (تبعیض حقوقی کارکنان ترویج به نسبت سایر دستگاه های اداری، عدم واگذاری اختیار کافی به مسئولین ترویج)، مشکلات مدیریت منابع انسانی (سطح پایین انگیزش پرسنل ترویج، فقدان تحرک در سازمان) و مشکلات فیزیکی ( پراکندگی و کوچک بودن مزارع، تغییرات سریع در کشاورزی) می باشد.

مشکلات و محدودیت ها، فعالیت های آموزشی ترویجی،کارشناسان ترویج، مروجان