فاطمه ابراهیمی - شیمی تجزیه، پژوهشکده فناوری های شیمیایی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران
سید احمد مظفری - پژوهشکده فناوری های شیمیایی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران
حسین سالار آملی - استاد دانشگاه امیر کبیر

صنایع غذایی دائما با پاسخگویی به نیازهای مصرف کنندگان در زمینه ی تولید محصولات جدید غذایی سودمند، لذت بخش، سالم و مقرون به صرفه در حال تکامل است. در این راستا تولید غذاهای فراسودمند با استفاده از افزودنی هایی نظیر لاکتوفرین که به عنوان یک تقویت کننده سیستم ایمنی در نظر گرفته می شود، مورد توجه قرار گرفته است. طراحی حسگرهای الکتروشیمیایی به منظور اندازه گیری آنلاین برخی از اجزای بیولوژیکی موجود در ماتریس مواد غذایی کمک شایانی در کنترل کیفیت محصول تولیدی و کاهش هزینه های تولید است. هدف اصلی این پژوهش توسعه دستگاه تجزیه ای برای تعیین سریع و قابل اطمینان لاکتوفرین به عنوان یکی از گونه های بیولوژیکی موجود در محصولات لبنی از قبیل شیر خشک و توسعه روش های ارزیابی کیفیت مواد غذایی با بهره گیری از فناوری نوین حسگرهای الکتروشیمایی است. در این راستا، حسگر الکتروشیمیایی لاکتوفرین بر مبنای قابلیت این پروتئین در ایجاد کمپلکس با یون آهن و جذب بر سطح لایه نازک نانوساختار کاپتوپریل تهیه و از آن به منظور تشخیص و ارزیابی غلظت لاکتوفرین در فرمولاسیون شیرخشک نوزادان استفاده شده است. تغییر در مقاومت انتقال بار سطح در روش ایمپدیمتری که در اثر جذب لاکتوفرین در سطح حسگر ایجاد می شود، مبنای کار تشخیص و تعیین مقدار لاکتوفرین با استفاده از حسگر تهیه شده قرار گرفته است. این حسگر قادر به تشخیص میزان غلظت لاکتوفرین در بازه ی غلظتی ۱۲۵ نانومولار تا ۱۲۵/۳ میکرومولار با حد تشخیص ۵۰ نانومولار بوده و با موفقیت برای تعیین میزان لاکتوفرین در ماتریس نمونه ی حقیقی شیر خشک بکار گرفته شده است.

لاکتوفرین, مواد غذایی فراسودمند, فرمولاسیون شیر خشک, فناوری حسگرهای الکتروشیمیایی