محمدحسین سالاری فر - دانشگاه شهید بهشتی
شهلا پاکدامن - دانشگاه شهید بهشتی

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش حالت فراشناختی و مولفه های آن در خودنظم جویی دانش آموزان بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی و جامعه شامل ۳۱۲۶۳ نفر دانش آموز دبیرستانی بود. بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای، ۱۳۹ دانش آموز شامل ۶۴ پسر، ۷۵ دختر از مناطق ۲ و ۶ شهر تهران انتخاب شدند و به پرسشنامه حالت فراشناختی اونیل و عابدی، ۱۹۹۶ و پرسشنامه خودنظم جویی پنتریچ و دی گروت، ۱۹۹۰ پاسخ دادند. داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه و تحیل واریانس چندمتغیری یک راهه تحلیل شد. یافته ها: یافته ها رابطه مثبت حالت فراشناختی و خودنظم جویی را نشان داد به گونه ای که مولفه های حالت فراشناختی شامل آگاهی فراشناختی، راهبرد شناختی، خودبازبینی و برنامه ریزی ۵۷ درصد از واریانس خودنظم جویی را پیش بینی می کردند. علاوه بر این، تفاوت بین دانش آموزان دختر و پسر در مولفه برنامه ریزی معنادار بود و دختران وضعیت بهتری در این مولفه نسبت به پسران داشتند. ولی تفاوت آن ها در سایر مولفه های فراشناختی، معنادار نبود. نتیجه گیری: با توجه به رابطه مثبت حالت فراشناختی با خودنظم جویی، آموزش مولفه های حالت فراشناختی می تواند در افزایش بازبینی فراشناختی، کنترل فراشناختی و خودنظم جویی دانش آموزان موثر باشد و پیشرفت تحصیلی آن ها را تسهیل کند.

فراشناختی, خودنظم جویی