آذر نادری - کارشناس ارشد روان شناسی عمومی
محمدکریم خداپناهی - دانشگاه شهید بهشتی
بهرام صالح صدق پور - دانشگاه علامه طباطبایی

هدف پژوهش حاضرتعیین و مقایسه شیوه های مقابله در دانش آموزان دارای هوش هیجانی بالا و پایین در طبقات مختلف اجتماعی-اقتصادی بالا و پایین بود. روش پژوهش پس روویدادی و نمونه شامل ۳۵۶ نفر دانش آموز سال سوم دبیرستان شهر تهران است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه شیوه های مقابله راجر و نجاریان(۱۳۸۵)، پرسشنامه مشخصات فردی و پرسشنامه هوش هیجانیبرادبری وگریوز(۲۰۰۴به نقل از گنجی ۱۳۸۴) پاسخ دادند. با استفاده از تحلیل واریانس یکراهه، همبستگی پیرسون، آزمونهای تعقیبی توکی و تحلیل واریانس بلوکی و آزمون t داده ها تحلیل شد. یافته ها نشان داد استفاده از شیوه های مقابله عقلانی و انفصالی در دانش آموزان دارای هوش هیجانی بالا بیشتر از دانش آموزان دارای هوش هیجانی پایین است.میزان استفاده از شیوه مقابله اجتنابی در دانش آموزان دارای هوش هیجانی بالا و پایین تفاوتی نداشت. میزان استفاده از شیوه مقابله هیجانی در دانش آموزان دارای هوش هیجانی پایین بیشتر بود.هوش هیجانی در دانش آموزان طبقه بالای اجتماعی اقتصادی بیشتر از طبقه پایین اجتماعی اقتصادی و استفاده از شیوه عقلانی در دو طبقه اجتماعی اقتصادی بالا و پایین تفاوتی نداشت. میزان استفاده از شیوه مقابله اجتنابی و هیجانی در طبقه پایین بیشتر بود. طبقه اجتماعی اقتصادی بر رابطه بین هوش هیجانی و شیوه های مقابله اثر نداشت.نتیجه گیری: در مجموع می توان نتیجه گرفت عوامل برون فردی نظیر وضعیت اجتماعی اقتصادی و عوامل درون فردی نظیر هوش هیجانی، بر شیوه های مقابله فرد اثرگذارند و این متغیرها با یکدیگر و با پایگاه اجتماعی اقتصادی ارتباط تنگاتنگ دارند.

هوش هیجانی, شیوه مقابله, طبقه اجتماعی- اقتصادی