فائزه عرب یوسف آبادی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل
الهام دیانتی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل

کتاب من زنده ام از آثار پیشگام حوزه نشر خاطرات خودنگاشت زنان در دوران اسارت است. شناخت روان شناسانه ابعاد مختلف کیفیات روحی زنان رزمنده در دوران اسارت، برای افزایش روحیه پایداری و استقامت و نیز الگوگیری از این شیرزنان ضروری است. پژوهش حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی توصیفی به روان شناسی تحلیلی این اثر بپردازد. هدف این جستار، بررسی و شناخت کهن الگوهای نظریه یونگ در این روایت است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هر یک از شخصیت های موجود در روایت، منعکس کننده یکی از کهن الگوهای نظریه یونگ است. کهن الگوی مادر اعظم در این روایت، شامل دو مصداق «مادر» و «وطن» است. مصداق کهن الگوی شخصیت «پیر خردمند» یا «پیرمرد دانا» در این اثر، «امام خمینی(ره)» است که رهبر و راهنمای معصومه بوده، باعث تحول فکری او شده است. در این روایت، کهن الگوی آنیمای مثبت، شخصیت «سید صفر صالحی» را به کنش های مختلف برانگیخته است. آنیمای مثبتی که معصومه در دل سید صفر صالحی افکنده، او را مبدل به فردی مصمم کرده است که تکامل و جاودانگی خود را با وجود معصومه و زندگی در کنار او می داند. از سوی دیگر، به دلیل حضور موثر یک بانو در فعالیت های مردانه با تجلی و ظهور آنیموس در روان معصومه آباد مواجه هستیم. بر این اساس، قهرمان این روایت، زنی آزاده و قدرتمند است که هم پای مردان به مبارزه می پردازد و در فراز و نشیب انقلاب به عنوان یک عامل اثرگذار ظاهر می شود وآنیموس تقویت شده او در دوران اسارت، قوی ترین چهره ای را به نمایش می گذارد که زنی در عصر او می توانست داشته باشد.

کهن الگوها, یونگ, من زنده ام, آنیما, آنیموس, کهن الگوی مادر اعظم, پیر خردمند