سعیده زارع - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد زبان شناسی از دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
مهدی صفایی قلاتی - نویسنده ی مسئول، استادیارگروه زبان انگلیسی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
ناهید یاراحمدزهی - استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار

بروز لهجه خارجی در گفتار زبان آموزان نمودی از انتقال آوایی تلقی می شود. در گفتار فارسی زبان آموزان مندرین ز بان نیز لهجه خارجی مشهود است. مسئله اول در پژوهش حاضر این است که «آیا بخشی از لهجه خارجی می تواند ناشی از خطا در تولید واکه ها باشد؟» و مسئله دوم این است که «آیا این فارسی آموزان مشخصه های صوت شناختی زبان مادری خود را به فارسی انتقال می دهند؟». در یک بررسی میدانی با شرکت ۲۴ گویشور بومی زبان فارسی و ۱۸ گویشور چینی مندرین، مشخصه های صوت شناختی واکه های فارسی، واکه های چینی مندرین متناظر با واکه های فارسی، و واکه های فارسی تولید شده توسط گویشوران چینی مندرین، گردآوری و با هم مقایسه شد. تحلیل داده ها نشان داد که: نخست، در گفتار فارسی مندرین زبانان، سازانه دوم واکه /e/ متفاوت از فارسی معیار تولید می شود؛ بنابراین، حداقل بخشی از لهجه خارجی در گفتار فارسی مندرین زبانان می تواند ناشی از اختلاف در تلفظ واکه /e/ باشد. دوم، تطبیق فضاهای واکه ای فارسی و چینی مندرین نشان می دهد جایی که واکه /e/ فارسی قرار می گیرد، در مندرین تجمعی از چند واکه پیشین افراشته و نیم افراشته وجود دارد و به نظر می رسد فارسی آموزان مندرین زبان واکه /e/ در گفتار فارسی خود را آن قدر پیشین تولید کرده اند که از محل تجمع واکه های مشابه در زبان مادری آنها دور شود؛ همین اغراق موجب اختلاف در تلفظ و بروز لهجه خارجی گردیده است. یافته های پژوهش حاضر نسخه تعدیل یافته فرضیه انتقال زبانی منفی را تقویت می کند؛ چراکه به نظر می رسد خطای روی داده در تلفظ /e/ در گفتار فارسی مندرین زبانان نوعی تداخل غیرمستقیم الگوهای مشابه است.

انتقال آوایی, فضای واکه ای, فارسی آموزان چینی, واکه های فارسی, واکه های چینی مندرین