تورج محمدزمانی - Dept of Physical Education and Sport Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
احمدرضا موحدی - Dept of Motor Behavior, Faculty of Physical education, university of Isfahan, Isfahan, Iran
الهه عرب عامری - Dept of Motor Behavior, Faculty of Physical education, university of Tehran, Tehran, Iran

مقدمه: استرس پیش از تولد موجب تغییرپذیری مغز شده و اثرات طولانی مدتی بر ساختار و عملکرد آن بر جای می گذارد. پارکینسون یک بیماری مخرب عصبی پیشرونده است و یکی از عوامل مستعدکننده پارکینسون استرس پریناتال است. استفاده از شرایط غنی سازی محیطی روشی مناسب برای پیشگیری این بیماری می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان اثربخشی غنی سازی محیطی بر بافت جسم سیاه در رت های پارکینسونی دارای استرس پریناتال انجام گردید.  مواد و روش ها: این پژوهش به صورت آزمایشگاهی انجام گردید. تعداد ۴۸ موش نر نژاد ویستار که نیمی از آن ها تحت استرس پریناتال بوده و به دنبال آن در محیط غنی سازی قرار گرفته بودند در ۸ گروه ۶ تایی؛ با استرس(کنترل، شم، پارکینسونی، پارکینسون+غنی سازی) و بدون استرس (کنترل، شم، پارکینسونی، پارکینسون+غنی سازی) تقسیم شدند. پس از ۸ هفته، حیوانات با کتامین و زیلازین بی هوش و با روش جراحی استریوتاکس، ۶ میکروگرم نوروتوکسین در ۲ میکرولیتر محلول نمکی ۹/۰ درصد حاوی اسید اسکوربیک به درون مغز تزریق و سه هفته بعد علائم پارکینسون با استفاده از آزمون آپومورفین تایید گردید. مغز از داخل جمجمه خارج و بعد از انجام مراحل؛ پاساژ بافتی، برش و رنگ آمیزی، تعداد نورون ها با استفاده از میکروسکوپ شمارش و داده های با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل گردید. یافته های پژوهش: یافته ها نشان داد که غنی سازی محیطی نتوانست به طور کامل از تخریب نورون های دوپامینرژیک جسم سیاه جلوگیری نماید اما تعداد نورون های جسم سیاه درگروه غنی سازی محیطی، به طور معنی داری بیشتر از گروه پارکینسونی تخریب با نوروتوکسین بود(P≤۰.۰۰۱). غنی سازی محیطی اثر مخرب استرس پریناتال بر کاهش تعداد نورون های جسم سیاه و آزمون های رفتاری را امحا نمود(P≤۰.۰۰۱).  بحث و نتیجه گیری: نتایج به اثرات مفید شرایط غنی سازی در حفاظت تعداد نورون های بیشتر جسم سیاه اشاره می کند و پیشنهاد می نماید شرایط محیطی غنی سازی شده می تواند به عنوان یک عامل سودمند در کاهش دژنره شدن نورون های دوپامینرژیک بیماری پارکینسون و کاهش اثر استرس پریناتال موثر باشد.  

Prenatal stress, Enriched environment, Substantia nigra tissue, Parkinson’s diseas, استرس پریناتال, غنی سازی محیطی, جسم سیاه, پارکینسون