سعید پرستار - دانش آموخته کارشناسی ارشد بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران
سیمین ناصری - دکترای مهندسی شیمی، استاد دانشکده بهداشت و پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران
امیرحسین محوی - دکترای بهداشت محیط، استادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران
میترا غلامی - دکترای بهداشت محیط، دانشیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران (پردیس الوند)
امیرحسین جوادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مواد، شناسایی و انتخاب مواد، پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی
سعیده همتی برجی - کارشناس ارشد بهداشت محیط، پژوهشکده محیط زیست ، دانشگاه علوم پزشکی تهران

[ زمینه و هدف: آلودگی منابع آب به نیترات یکی از مشکلات زیست محیطی در بسیاری از مناطق جهان است که باعث بیماری متهموگلوبینمیا شده و احتمالا در بروز بیماری هایی از قبیل سرطان سیستم لنفاوی و سرطان خون نیز نقش دارد.  بنابراین باید به کنترل و حذف آن از منابع آب اقدام نمود. با توجه به این که امروزه استفاده از نانو مواد در تصفیه آلاینده های محیط بسیار مورد توجه است، در این مطالعه حذف نیترات با استفاده از نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم غنی شده با نقره  (Ag-TiO۲) و سنتز شده به روش هم رسوبی نوری و تحت تابش فرابنفش مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: غلظت های مورد بررسی نیترات در این تحقیق شامل سه غلظت mg/L ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ در نظر گرفته شد. به منظور بررسی اثر غلظت نانو ذره Ag-TiO۲ در احیای نیترات از غلظت های g/L ۱/۰، ۴/۰ ، ۸/۰ و ۲/۱ نانوذره استفاده شد. برای تعیین اثر pH نیز، سه میزان ۵، ۷ و ۹ منظور شد. در این تحقیق هم چنین از نانو ذره Ag-TiO۲ در شرایط تاریکی و کاربرد پرتو فرابنفش به صورت جداگانه در حذف نیترات استفاده شد. هم چنین تاثیر حضور مداخله گرهای سولفات و کلراید نیز مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: کارایی بهینه حذف نیترات (۵/۹۵%) در شرایط غلظت mg/L ۱۰۰ نیترات، pH اسیدی و غلظت Ag-TiO۲، g/L ۸/۰ به دست آمد. تاثیر افزایش غلظت نانو ذره بر کارایی حذف نیترات، تا غلظت g/L ۸/۰ مثبت بود ولی با افزایش غلظت نانوذره به g/L ۲/۱ کارایی حذف کاهش یافت. کارایی حذف نیترات در شرایط تابش فرابنفش به تنهایی، حداکثر ۳۲% و در شرایط تاریکی حداکثر۳/۲۳ % بود.  این بررسی نشان داد که حضور یون های سولفات و کلراید در محیط آبی، کارایی حذف نیترات را کاهش می دهد. نتیجه گیری: نتیجه این بررسی نشان داد که نانوفتوکاتالیست  Ag-TiO۲کارایی مطلوبی در حذف نیترات از محیط های آبی دارد.

Photocatalytic reduction, Ag-doped TiO۲, Nitrate, Aqueous solutions, احیای فتوکاتالیستی, دی اکسید تیتانیوم غنی شده با نقره, نیترات, محیط آبی