محمدرضا مهراسبی - Department of Environmental Health, Faculty of Health, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
منصور بازیار - M.Sc, Department of Environmental Health, Faculty of Health, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
کاظم ندافی - Department of Environmental Health, Faculty of Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مهران محمدیان فضلی - Department of Environmental Health, Faculty of Health, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
علی اسدی - Department of Environmental Health, Faculty of Health, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran

زمینه و هدف: آلودگی خاک با ترکیبات نفتی یک مشکل جدی زیست محیطی و آب های زیرزمینی در دنیا است. کل هیدروکربن های نفتی ترکیبی از چندین ترکیب مجزا است. بعضی از این ترکیبات در مواجهه با انسان و حیوان باعث ایجاد سرطان، ناهنجاری سیستم اعصاب مرکزی و آسیب به کبد و ریه می شود. لذا هدف از این مطالعه بررسی کارایی سورفکتانت های Brij ۳۵ و Tween ۸۰ در حذف گازوئیل با تعداد کربن ۱۰ تا ۲۸ از خاک آلوده بوده است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی کارایی شستشوی خاک با سورفکتانت ها در میزان حذف گازوئیل بررسی شده است و اثرات زمان شستشو، سرعت همزدن، غلظت سورفکتانت و pH مورد آزمون قرار گرفته است. یافته ها: نتایج مشخص ساخت که با افزایش سرعت و زمان همزنی کارایی حذف گازوئیل افزایش می یابد. همچنین مشخص گردید که کارایی حذف گازوئیل با افزایش غلظت سورفکتانت کاهش می یابد. اما کارایی حذف گازوئیل با افزایش pH تغییر قابل ملاحظه ای نمی یابد. درصد حذف برای سورفکتانت Tween ۸۰ وBrij ۳۵ در شرایط بهینه به ترتیب ۸۰-۷۰ و ۶۵-۶۰ درصد بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که خاکشویی با سورفکتانت غیر یونی در حذف گازوئیل از خاک آلوده موثر است و می توان از این روش جهت پاک سازی خاک های سطحی استفاده کرد.

Key words: polluted soil, surfactant, gasoil, soil washing, خاک آلوده, سورفکتانت, گازوئیل, خاکشویی