افسانه شهبازی - Assistant Prof., Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University, G.C., Tehran, Iran
فرنوش باقری زنوز - MSc. in Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University, G.C., Tehran, Iran
حبیبه ابومعاش زاده - Expert in Environmental health, Emam Khomeini hospital, Karaj, Iran

زمینه و هدف: به دلیل وجود عوامل خطرساز و بیماری زا در پسماندهای بیمارستانی، این پسماندها نیاز به مدیریت دقیق و ویژه دارند. لذا هدف از این تحقیق، بررسی کمی و کیفی و هم چنین پیش بینی روند تولید پسماند بیمارستان امام خمینی(ره) کرج در آینده است. روش بررسی: با نمونه برداری ماهانه از پسماندهای عادی، عفونی، دارویی و نوک تیز و برنده بیمارستان طی چهار سال (۱۳۸۹ الی ۱۳۹۲)، میزان کل پسماند و درصد انواع پسماند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین کل پسماند تولیدی طی چهار سال بیش از دو برابر افزایش داشته است. از بین انواع پسماند، بیش ترین میانگین های ماهانه به ازای هر تخت مربوط به پسماندهای عادی و عفونی بوده و به ترتیب ۴۸/۳ و ۴۶/۵ درصد از کل پسماند تولیدی طی چهار سال را بهخود اختصاص داده اند. هم چنین بیش ترین و کم ترین میزان تولید پسماند مربوط به فروردین و شهریور ماه بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که روند افزایشی تولیدی پسماند طی سال های مورد مطالعه اختلاف معنی داری دارند (۰/۰۰۱>P). نتایج آنالیز سری زمانی ARIMA، بیانگر ادامه روند افزایشی تولید پسماند تا ۶/۳ (kg/ bed. day) در آذرماه ۱۳۹۳ است. نتیجه گیری: تولید پسماند در بیمارستان امام خمینی(ره) کرج با افزایش میانگین تولید از ۲/۹۸ به kg/ bed. day) ۴/۴۴) به ترتیب در سال های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۲ نشان دهنده روند افزایشی در تولید پسماند است. مدل سری زمانی ARIMA افزایش ۱/۵ برابری تولید پسماند در پاییز ۱۳۹۳ را نسبت به میانگین چهار ساله نشان داد که این پیش بینی روند تولید پسماند برای برنامه ریزی، بهینه سازی منابع مورد نیاز و طراحی کلی استراتژی مدیریت پسماند بیمارستانی بسیار مفید است.

hospital waste, Karaj, variance analysis, process analysis, ARIMA, پسماند بیمارستانی, کرج, آنالیز واریانس, تحلیل روند