لیدا اسماعیلی - دکترای روانشناسی. گروه آموزش و سلامت روان. سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان فارس.شیراز،ایران
علیرضا رمضانپور - دکترای روانشناسی. گروه علوم تربیتی و مدیریت، واحد داراب، دانشگاه آزاد اسلامی،داراب،ایران.

مقدمه: ابتلا به ویروس کووید ۱۹، بغیر از عوارض جسمانی، اختلالات روانشناختی متعددی را در پی دارد. افسردگی یکی از عوارض شایع روانی در نتیجه ابتلا به این ویروس است که با دوره های طولانی مدت و تنوع علایم همراه است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم Tdcs بر شدت علایم افسردگی در بهبودیافتگان کووید ۱۹، بود. روش شناسی: پژوهش حاضر در قالب یک طرح نیمه آزمایشی همراه با گمارش تصادفی آزمودنی ها، پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و پیگیری اجرا شد. نمونه با روش نمونه گیری در دسترس شامل ۳۰ نفر از افرادی که پس از ابتلا به کووید ۱۹- و بهبود علایم جسمانی به کلینیک های شهر شیراز با علایم افسردگی مراجعه کردند، بود. از این بین ۱۵ نفر در گروه آزمایشی و ۱۵ نفر در گروه گواه جایابی شدند. ابزار بکار رفته در این پژوهش، مقیاس افسردگی بک و جلسات درمانی tDCS شامل ۱۲ جلسه ۲۰ دقیقه ای تحریک آندی F۳ و تحریک کاتدی FP۲ با جریان ۲ میلی آمپر بود. داده ها با روش کوواریانس تحیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میانگین گروه های آزمایش و کنترل در میزان افسردگی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد.همچنین بین نشانه های افسردگی گروه امایش، در مرحله پس آزمون و پیگیری، تفاوت معناداری وجود ندارد. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد که Tdcs می تواند موجب کاهش نشانه های افسردگی افراد مبتلا به کووید ۱۹ بوده و در طول زمان از پایداری مناسبی برخوردار باشد.

کووید- ۱۹ ، تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم، افسردگی