محمد رضا توپااسفندیاری - دانشجوی دکتری گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
محمد طلایی پور - دانشیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
حبیب الله خادمی اسلام - استاد، گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
سید احمد میرشکرایی - استاد، گروه شیمی الی و مواد لیگنو سلولوزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
بهزاد بازیار - دانشیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده : در این بررسی از چسب های لیگنین-گلی اکسال با هدف جایگزینی ترکیبات زیستی به جای رزین های شیمیایی برای ساخت تخته لایه استفاده گردید. برای ساخت تخته لایه از لیگنین خالص (۱۰۰% L)، لیگنین – گلی اکسال ۱۵ درصد (۱۵ G۸۵ L)، لیگنین – گلی اکسال ۳۰ درصد (۳۰ G۷۰ L) و اوره-فرم آلدهید (تخته شاهد)، درسطح ۱۶۰گرم بر مترمربع به-عنوان چسب همراه با کلرید آمونیوم ۱ درصد به عنوان هاردنر و آرد گندم ۳۰ درصد به عنوان پرکننده نسبت به وزن خشک چسب استفاده شدند. ویژگی های چسب ها نظیر درصد ماده جامد، ویسکوزیته، دانسیته و pH اندازه گیری گردید. برای ساخت تخته لایه، لایه های سطحی به صورت هم جهت و لایه میانی عمود بر آنها در جهت مخالف همراه با چسب قرار داده شد و با انتقال به دستگاه پرس در دمای ۱۶۰ درجه سلسیوس و فشار ۵۰ بار و زمان پرس ۵ دقیقه ساخته شد. سپس خواص فیزیکی و مکانیکی نمونه های آزمون، شامل واکشیدگی ضخامت بعد از۲و۲۴ ساعت غوطه وری در آب، مقاومت برشی، مدول گسیختگی و مدول الاستیسیته اندازه گیری گردید. همچنین گروه ها و پیوند های موجود در چسب لیگنین خالص و لیگنین- گلی اکسال با استفاده از آنالیز طیف مادون قرمز (FTIR) تعیین و بررسی گردید. نتایج نشان داد که اثر مستقل نوع چسب برواکشیدگی ضخامت تخته لایه بعد از۲و۲۴ ساعت معنی دار بوده است. اگر چه نتایج نشان داد که با اصلاح لیگنین برخی از خصوصیات تخته لایه نظیر مقاومت برشی افزایش یافته است به طوریکه کمترین مفدار آن مربوط به لیگنین خالص(۴۴/۱) و بیشترین آن مربوط به لیگنین-گلی اکسال۳۰ درصد(۸۲/۲) بوده است ولی در همه موارد تخته های شاهد خصوصیات بهتری نسبت به تخته های ساخته شده با چسب لیگنین – گلی اکسال را دارا بوده است. واژگان کلیدی: اوره-فرم الدهید، لیگنین،گلی اکسال ،چسب، واکشیدگی ضخامت

اوره-فرم الدهید, لیگنین, گلی اکسال, چسب, واکشیدگی ضخامت