محمدجواد کرمی - استادیار بخش تحقیقات تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاوری، شیراز، ایران
سعید عشقی - عضو هئیت علمی بخش علوم باغبانی دانشگاه شیراز

اثرات تنش گرمایی متوسط و شدید بر تبادلات گازی انگور رقم رطبی مورد بررسی قرار گرفت. تاکهای گلدانی این رقم به مدت هشت روز در معرض سطوح مختلف تنش گرمایی -۱) تنشگرمایی متوسط ۴۰) ئرجه سلسیوس) تدریجی، -۲ تنش گرمایی شدید ۵۰) درجه سلسیوس) تدریجی، -۳ تنش گرمایی متوسط آنی، -۴ تنشگرمایی شدید آنی و -۵ شاهد (تاکهای بدون تنش ) قرار گرفتند. بعد از پایان دوره تنش، تاکها برای طی دوره بهبودی در شرایط بهینه رشد (دمای ۲۸±۱ درجه در روز و ۱۶±۱ سلسیوس در شب) قرار گرفتند. پارامترهای تبادلات گازی از قبیل نرخ فتوسنتز، هدایت روزنهای، غلظت دی اکسید کربن محفظه روزنه، نرخ تعرق اندازهگیری و کارایی مصرف آب، کارایی واقعی مصرف آب و کارایی کربوکسیلاسیون بر ای روزهای اول، چهارم و هشتم تنش گرمایی و روز چهارم دوره بهبودی برآورد شدند. در مقایسه با تیمار شاهد، فتوسنتز، هدایت روزنهای، کارایی کربوکسیلاسیون، کاهش و غلظت دی اکسیدکربن محفظه روزنه افزایش یافت. افزایش گرما در همه تیمارها بجز تیمار تنش گرمایی متوسط تدریجی و شاهد موجب کاهش نرح تعرق شد. در همه تاکها بعد از پایان تنش گرمایی، وقتی در شرایط بهبودی قرار گرفتند همه پارامترهای تبادلات گازی بویژه فتوسنتز به سطح نرمال برگشتند. در نهایت مشخص شد که سطح فتوسنتز و تبادلات گازی انگور رطبی در شرایط تنش گرمایی در محدوده متوسطی و تغییرات آنها در مقابل تنش گرمایی بویژه تنش گرمایی ۴۵ درجه سلسیوس زیاد نیست و میتوان آن را به عنوان یک رقم متحمل به شرایط گرما در نظر گرفت.

فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه ای، انگور رطبی