همایون فرهمند - بخش علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
فرزاد نظری - گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

رابطه انسانها با طبیعت، به گذشته های بسیار دور برمیگردد. گیاهان علفی متنوعی برای اهداف فضای سبز استفاده میشوند که از دیدگاه کلی به گیاهان گلدار و گیاهان برگساره ای تقسیم میشوند. بسیاری از مردم ذهنیت خوبی از برخی از گیاهان زراعی دارند که درگذشته در مناطق روستایی، باغها و مزارع پرورش داده میشدند. شهرنشینی و توسعه شهرهای بزرگ، تغییرات زیادی را در طبیعت و سبک زندگی انسانها ایجاد کرد و برخی از گیاهان زراعی نیز کمکم از چشم اندازها ناپدید شدند. گرایش به طبیعت و فضای سبز پایدار در دهه های گذشته، سبب جلبتوجه به برخی از گیاهان مانند سبزیها و گیاهان زراعی برای اهداف طراحی منظر شده است. کاربرد گیاهان زراعی برای استفاده در برخی از مکانهای ویژه در فضای سبز، هم از دیدگاه زیباشناختی ارزشمند است و هم سبب افزایش تنوع زیستی میشود. همچنین، گیاهان زراعی سرمادوست (زمستانه) که در پاییز کاشت میشوند، در صورت بارش کافی، آبیاری چندانی نیاز نداشته و در مصرف آب نیز صرفه جویی خواهد شد. با در نظر گرفتن تناوب بهعنوان یک اصل مهم در فضای سبز پایدار، کاشت گیاهان زراعی برای اهداف زینتی، مدیریت آفات و بیماریها را نیز بهبود می بخشد. سرانجام، با در نظر گرفتن قیمت بذر، گیاهان زراعی ازنظر اقتصادی در مقایسه با برخی از گیاهان زینتی بسیار مقرون به صرفه هستند. بر اساس این پژوهش، برخی از گیاهان زراعی مانند گندم، جو، کلزا، گلرنگ، اسپرس، شبدر، ماشک، شاهدانه، ارزن و کتان، برای اهداف زیباشناختی و آموزشی فضای سبز مناسب هستند.

باغبانی زینتی، طراحی منظر، گیاهان زراعی.