مصطفی فضائلی - عضو هیات علمی دانشگاه قم، گروه حقوق بین الملل دانشکده حقوق
موسی کرمی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه قم

حقوق اقلیت ها، به گونه ای فزاینده به مثابه بخش لاینفک راهبرد ملل متحد در راستای ارتقا و حمایت از حقوق بشر، توسعه ی انسانی پایدار و صلح و امنیت مورد شناسایی قرار می گیرد. در این راستا، دیدگاه ها و رویه ی قضایی دیوان دائمی دادگستری بین-المللی راجع به این حوزه را، می توان مبنای مستحکمی برای حمایت از اقلیت ها و ارتقای حقوق آن ها در چارچوب ملل متحد و سایر سازکارهای بین المللی و منطقه ای ذیربط به شمار آورد. جالب توجه است که مقررات مربوط به اقلیت ها در اسناد حائز اهمیت حقوق بشری همچون میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، کنوانسیون حقوق کودک، کنوانسیون چارچوب حمایت از اقلیت-های ملی شورای اروپا و همچنین اعلامیه ی ۱۹۹۲ ملل متحد راجع به حقوق اشخاص متعلق به اقلیت های قومی یا ملی، مذهبی و زبانی، بر اساس رویه ی قضایی دیوان دائمی در زمینه ی اقلیت ها و حقوق آن ها پایه ریزی و انشاء شده اند. براین اساس، پیروی از یافته ها و نظرات دیوان دائمی در خصوص حقوق اقلیت ها، می تواند راه را برای تحولی در حمایت از این گروه ها، هم در رابطه با اشخاص متعلق به آن ها و هم راجع به هویت جمعی ایشان، در قالب اسناد حقوقی الزام آور تخصصی و از رهگذر کاهش کاستی های موجود هموار سازد. مقاله ی حاضر می کوشد تا به شیوه ی توصیفی-تحلیلی نقش دیوان دائمی دادگستری بین المللی را درتوسعه و تحول نظام حقوقی بین المللی حمایت از اقلیت ها تبیین نماید.

دیوان دائمی دادگستری بین المللی, جامعه ی ملل, حقوق اقلیت ها, حقوق بشر, معاهدات اقلیت ها