امین رئیسی - استادیار، دانشکده مهارت و کارآفرینی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
حسام الدین مهرفر - استادیار، گروه فیزیک، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آیت اله بروجردی، بروجرد، ایران
عباسعلی علی اکبری بیدختی - استاد، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مسعود ترابی آزاد - استاد، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

نقش پیچک های میان مقیاس و جریان ها ی ساحلی در مطالعات محیط زیست دریایی و اقلیمی از اهمیت زیادی برخوردار است بدین منظور، داده های میدان ارتفاع ساطح دریا، به مدت ۵ سال از سری داده های مرجع AVISO استخراج شدند. و پیچک های میان مقیاس براساس روشی مبتنی بر ارتفاع سطح دریا و به کمک نرم افزارArc GIS مورد شناسایی وردیابی قرار گرفتند. همچنین جریان های ساحلی خلیج فارس و تاثیرگذاری آن بر تشکیل پیچک های میان مقیاس و انتشار آلودگی ها، با تفکیک پذیری افقی طول و عرض جغرافیایی ۲ دقیقه، با استفاده از مدل عددی COHERENS شبیه سازی شد. نتایج شبیه سازی نشان داد که سرعت جریان ها از ثانویه تا مارچ کم و از می، شروع به افزایش می کند. این روند تا جون و جولای ادامه داشته و سپس در آگوست شروع به کم شدن می کند. نتایج تحقیق، میانگین سالانه ۷۸ پیچک با حداقل طول عمر یک هفته را نشان داد که غالبا چرخندی ۵۹.۱ هستند و اثر خنک کنندگی و کاهش دما را در جو منطقه دارند بیشترین محدوده فعالیت پیچک ها در بخش های ورودی خلیج فارس از سمت تنگه هرمز و شمال غربی خلیج فالرس است بنابراین پرخطرترین نقاط منطقه از نظر توزیع و انتشار الودگی هستند. قوی ترین پیچک ها در تابستان مشاهده شدند که مطابق با نتایج شبیه سازی، جریان های سواحل ایرانی به سمت شمال غربی دذر ماه های ژانویه تا آوریل گسترش می یابدذ و به بیشرین شدت خود در ماه جون تا آگوست می رسد. بنابراین آلودگی ها در شمال خلیج فارس در امتداد سواحل ایران توزیع می شوند و ماه جولای نیز پرخطرترین زمان انتشار آلودگی ها تشخیص داده شد.

پیچک های میان مقیاس ، جریان های ساحلی ، خلیج فارس، ارتفاع سطر دریا، شبیه سازی عددی