محمود کاظمی - استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمیده اسدپور - دانش آموخته کارشناسی صنابع چوب و کاغذ منابع طبیعی ساری
شمس الدین بالا پور - کارشناس ارشد پژوهشکده اکوسیستم های خزری

درسال ۱۳۸۷ طوفان شدیدی در منطقه ساری واقع شد که منجر به خسارات زیاد و از جمله قطع درختان زربین در محل این تحقیق (دانشکده منابع طبیعی ساری) گردید. برای انجام این مطالعه روابط بین حلقه­های رویشی زربین و متغیرهای اقلیمی ابتدا دیسک­هایی از گرده بینه­های قطع شده و سپس نمونه­های مغزی از درختان ایستاده تهیه شد. با استفاده از میز اندازه­گیری رویش، عرض هر یک از حلقه­ها و میانگین پهنای رویش درختان در هر سال ثبت گردید. داده­های خام مربوط به حلقه­های رویشی در برنامه آماری (ARSTAN) استانداردسازی شده و میانگین شاخص حلقه­های رویشی بدست آمد. جهت بررسی روابط متغیرهای اقلیمی با رویش زربین، از داده­های مربوط به دما و بارندگی ایستگاه­های هواشناسی تجن و بابلسر استفاده شد. نتایج مشاهده­ای درختان افتاده نشان داد که درختان زربین در برابر طوفان مقاوم نیوده و رویشگاه­های جلگه­ای که سطح ایستایی آب در آن بالاست محل مناسبی برای کاشت آن نمی باشد. نتایج عددی نیز نشان داد میانگین پهنای رویش حلقه­های زربین در محل تحقیق هرسال ۶۲/۳ میلیمتر می­باشد. به طوری­که در این رویشگاه با احتساب ضخامت پوست، پس از گذشت ۴۰ سال، میانگین قطر تنه درختان زربین به ۳۰ سانتی­متر می­رسد. افزایش دما در طول سال­های سال گذشته موجب روند کاهشی رویش زربین گردید. همچنین ارتباط شاخص حلقه رویشی زربین با داده­های بارندگی نشان داد که فاکتور اقلیمی تاثیرگذار بر رشد زربین در منطقه، بارندگی است، به طوری­که بارندگی ماه فروردین همبستگی مثبت و معنی­داری (۶۱/۰=r و ۰۱/۰p<) با این شاخص داشت.

زربین, حلقه رویش, بارندگی, دما, استانداردسازی و بادله