شیما ابراهیمی - دانشجوی دکتری زبان شناسی- دانشگاه فردوسی مشهد
رضا پیش قدم - استاد آموزش زبان انگلیسی و علوم تربیتی- دانشگاه فردوسی مشهد
اعظم استاجی - دانشیار زبان شناسی- دانشگاه فردوسی مشهد
سید امیر امین یزدی - دانشیار علوم تربیتی و روان شناسی- دانشگاه فردوسی مشهد

ازآنجاکه شیوه­ ی یادگیری­ زبان آموزان براساس سبک های یادگیری (شنیداری، دیداری، لامسه ای، حرکتی، انفرادی و گروهی) آنان با یکدیگر متفاوت است، هریک از آن ها با تمرکز بر حسی خاص فرآیند یادگیری را طی می­کند. اما با توجه به زمان محدود مدرس، امکان تدریس براساس سبک های یادگیری زبان آموزان در کلاس واحد وجود ندارد و او باید شیوه ی تدریسی را برگزیند که برای همه ی زبان آموزان فارغ از نوع سبک یادگیری آنان جذاب باشد. یکی از الگوهایی که سعی دارد با ایجاد هیجان مطلوب و تاثیرگذاری بر حواس، توان یادگیری زبان آموزان را فارغ از نوع سبک یادگیری آنان افزایش دهد، الگوی هیجامد است که متشکل از ۳ مرحله ی    هیچ­آگاهی (تهی)، برون آگاهی (شنیداری، دیداری، لمسی- حرکتی) و درون آگاهی (درونی و جامع) است. در پژوهش حاضر سعی بر این بوده است که با معرفی الگوی هیجامد و مولفه­های سه گانه ی آن (هیجان، حواس و بسامد)، تاثیر استفاده از این الگو بر میزان غرقگی و سبک های یادگیری ادراکی یادگیرندگان زبان فارسی با استفاده از پرسش­نامه های هیجامد (پیش قدم، ۲۰۱۵)، سبک های یادگیری ادراکی (رید، ۱۹۸۷) و غرقگی (سیکزنت میهالی، ۱۹۷۵) مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، ۶۰ زبان آموز زن غیرفارسی زبان از ۱۶ کشور با سطح زبانی یکسان در زبان فارسی (سطح زبان فارسی ۷) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پس از طی ۲۲ جلسه تدریس برای ۴ گروه (هر گروه شامل ۱۵ نفر) و در مدت زمان ۷ هفته براساس الگوی هیجامد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که علی رغم سبک یادگیری ترجیحی متفاوت زبان آموزان در روند یادگیری زبان فارسی، الگوی هیجامد با ایفای نقش میانجی میان سبک های یادگیری و غرقگی و همین­طور به دلیل درگیرکردن چند حس زبان آموز به طور هم زمان باعث تولید هیجان مثبت و ایجاد احساس لذت در زبان آموزان شده و اثر سبک های یادگیری ادراکی را خنثی کرده است. لذا الگوی تدریس مبتنی بر هیجامد می تواند جایگزین مناسبی برای تدریس براساس سبک های یادگیری ادراکی باشد.

یادگیری زبان فارسی, هیجامد, غرقگی, سبک های یادگیری ادراکی