مهدی نقی خانی
حمیدرضا علی محمدی

یکی از مسائل مهم و پیچیده در طراحی قطعات و محصولات بخصوص در صنایع حساس و دقیق (مانند صنایع هوایی، فضایی و ... ) انتخاب مقدار بهینه تلرانس برای اجزاء تشکیل دهنده، می باشد. عموما مهندسین طراحی تمایل دارند تلرانس ها را بسته در نظر گیرند تا محصول از لحاظ عملکردی و قابلیت اطمینان در سطح بالایی قرار گیرد و این در حالی است که مهندسین ساخت و تولید تمایل دارند تا از تلرانسهای باز استفاده کنند تا فرایند تولید راحتتر، ارزان تر و عملیاتی تر باشد. در این مواقع مهمترین مساله مطالعه توازنبین دو مقوله تلرانس و سایر عوامل متاثر از آن از قبیل کیفیت ، هزینه، تولید و .... می باشد. در این زمینه مقالات و روشهای متعددی وجود دارد. در این مقاله سعی داریم با استفاده از یکی از ابزارهای آمار و ریاضی تحت عنوان روش رویه پاسخ(RSM) ابتدا طریقه تشخیص تلرانسهای بحرانی را تشریح کرده و در ادامه طریقه تخصیص بهینه تلرانس در حالتی که هزینه تولید و یا مشخصه کیفی بهینه می شود مورد بررسی قرار می گیرد.

روش رویه پاسخ, تخصیص تلرانس, هزینه, طرح آزمایشها