ریحانه قسمی
رسول میرعباسی
محمدعلی نصراصفهانی

با توجه به آثار محسوس پدیده تغییر اقلیم در قرن حاضر بر پارامترهای هواشناختی و به دنبال آن منابع آب، شبیه سازی و پیش بینی رواناب در حوضه ها بسیار ضروری است؛ از این رو در پژوهش حاضر، تاثیر پدیده تغییر اقلیم بر رواناب رودخانه شیرین (اعظم جره) با تاکید بر عدم قطعیت مربوط به مدل های AOGCM، در دوره آتی ۲۰۲۰-۲۰۴۰ بررسی شد. بدین منظور، برای کمی سازی عدم قطعیت، خروجی ۲۳ مدل AOGCM با استفاده از روش وزن دهی و محاسبه معیارهای عملکردی، مورد ارزیابی قرار گرفت و ۵ مدل GFDL-ESM۲G، GISS-E۲-R، MPI-ESM-LR، MPI-ESM-MR وMRI-CGCM۳ به عنوان مدل های برتر انتخاب شدند. خروجی این مدل ها تحت سه سناریو RCP۲.۶، RCP۴.۵ و RCP۸.۵ در این پژوهش استفاده شد که نتایج آن حاکی از افزایش دما و کاهش بارش در منطقه مورد مطالعه بود . در ادامه برای پیش بینی رواناب رودخانه شیرین (اعظم جره) از مدل بارش- رواناب IHACRES استفاده شد . مقدار ضریب تعیین (R^۲) برای دوره واسنجی و درستی سنجی به ترتیب ۰/۷۴ و ۰/۶۹ و همچنین ضریب نش- ساتکلیف به ترتیب ۰/۷ و ۰/۵۲ به دست آمد که این نتایج بیانگر عملکرد قابل قبول مدل در شبیه سازی بارش- رواناب بود. بر اساس شبیه سازی های انجام شده چشم انداز آتی رواناب سالانه رودخانه شیرین (اعظم جره) در دوره ۲۰۲۰-۲۰۴۰ نسبت به دوره پایه حاکی از کاهش رواناب تحت هر سه سناریو RCP بوده که بیشترین کاهش تحت سناریوی RCP۲.۶ به میزان ۶۸۰ میلیون مترمکعب بود. همچنین نتایج متوسط رواناب ماهانه طی دوره ۲۰۲۰-۲۰۴۰ نسبت به دوره پایه نشان دهنده کاهش رواناب در اکثر ماه ها (به استثنای می، ژوئن، ژولای و اوت) بود.

تغییراقلیم, مقیاس کاهی آماری, بارش،رواناب, سناریوهای تابشی, رودخانه شیرین