سید علی ایوب زاده
علیرضا عسکری نژاد
جمال محمد ولی سامانی

همیشه دقت در اندازه گیری جریان آب یکی از مسائل مهم در مدیریت منابع آبی است. انتقال رسوبات بستر و جداره رودخانه های آبرفتی در حوضه های آبریز و ورود آن ها به درون کانال ها سبب می شود رسوبات در پشت سازه های اندازه گیری جریان آب قرار گرفته و روی عملکرد این سازه ها تاثیر گذارند. روابطی که تاکنون براساس نتایج آزمایشگاهی برای ضریب شدت جریان سرریزها ارائه شده، در شرایط بدون رسوب استخراج و توسعه داده شده است. در این پژوهش به بررسی تاثیر رسوب گذاری بر ضریب شدت جریان سرریزهای مثلثی پرداخته شد. تعداد ۲۸۸ مورد آزمایش با در نظر گرفتن شش زاویه راس سرریز (۷۵، ۹۰، ۱۰۵، ۱۲۰، ۱۳۰ و ۱۴۰ درجه)، سه ارتفاع سرریز متناسب با هر زاویه، چهار تراز رسوب گذاری شامل بستر بدون رسوب، تراز رسوبات معادل یک سوم، دو سوم و برابر با ارتفاع سرریز و چهار شیب بستر جریان (۰، ۸‎/۰، ۶‎/۱ و ۴‎/۲ درصد) انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که بین ضریب شدت جریان با زوایای سرریز، ترازهای رسوب گذاری و شیب بستر جریان رابطه مستقیم و با ارتفاع سرریز رابطه عکس وجود دارد. در نهایت رابطه بدون بعدی برای تعیین ضریب شدت جریان سرریزهای مثلثی در حالت های مختلف رسوب گذاری پیشنهاد شد. این رابطه دارای ضریب تبیین بالایی (۹۵۶‎/۰R۲=) است.

ضریب شدت جریان, رسوبگذاری, سرریز مثلثی, شیب بستر