مهرنوش طاهری بروجنی - گروه تنوع زیستی و مدیریت اکو سیستمها، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن
حسین مصطفوی - گروه تنوع زیستی و مدیریت اکو سیستمها، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن
بابک میرباقری - گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
مجتبی نوری - گروه تحقیقات کاربردی وزارت نیرو، شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران، تهرا ن

رودخانه های طبیعی از نظر عمق کانلا، عرض کانال، سرعت جریان، اشکال بستر، ترکیب بستر و زیستگاه های اکولوژیکی متنوع هستند. فعالیتهای انسانی نظیر کانال سازی بخصوص در شهرها تاثیرات قابل توجهی بر این تنوع و همچنین آبزیان رودخانه ازجمله ماهیها دارد. در فرآیند کانال سازی ، تنوع زیستگاهی رودخانه با مستقیم شدن رودخانه و ایجاد بستر بتنی از بین خواهد رفت. جریان در رودخانه هایمستقیم شده عموما سریعتر است و در برخی موارد سبب فرسایش خاک میشود. همچنین میتواند باعث افزایش سیلاب در پایین دست ناحیه کانال سازی شده شود. کانال سازی اثرات منفی و قابل توجهی بر زیستگاه های رودخانه ای و اجتماعات ماهیان مرتبط با آن دارد. این عمل در حقیقت با بی ثبات کردن رسوبات، بر تغذیه و تولیدمثل ماهیانی که در بسترهای شن و ماسهای زندگی میکنند، تاثیر میگذارد و موجب از بین رفتن تخمها شده و رشد لاروی را کاهش میدهد. همچنین ساده سازی تنوع بستر کانلا در اثر کانال سازی منجر به از بین رفتن تنوع زیستگاهی و به تبع آن کاهش جمعیت و غنای گونه ای ماهیان میشود؛ بنابراین از دست رفتن زیستگاه بر نوع، کیفیت و ساختار اجتماعات ماهی تاثیر میگذارد. این موارد ما را بر آن داشت تا در ارتباط با تاثیرات کانال سازی بر روی تنوع و غنای گونه ای ماهیان بحث کنیم.

اکولوژی، فعالیتهای انسانی، تخریب، زیستگاه، حفاظت، آبزیان