نجمه معتمد - بخش تحقیق و تولید واکسن و فرآورده های بیولوژیک طیور، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمدحسین فلاح مهرآبادی - بخش تحقیق و تشخیص بیماری های طیور، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
حمید شوشتری - بخش تحقیق و تشخیص بیماری های طیور، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

زمینه مطالعه: تیتر سرمی بیماری نیوکاسل در پرندگان عرضه شده در بازارهای زنده فروشی پرندگان، تابلوی مناسبی از وضعیت آلودگی به نیوکاسل در طیور کشور ارائه می نماید.هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع سرمی این بیماری در گونه های مختلف پرندگان در بازارهای فروش پرندگان زنده، باغ پرندگان، پارک ها و باغ وحش ها انجام شد.روش‎کار: مطالعه به صورت مقطعی از مرداد تا آذر ماه سال ۱۳۹۵ انجام گرفت. از هر واحد از گونه های مختلف پرندگان خون گیری بعمل آمد. نمونه های سرمی با آزمایش ممانعت از هماگلوتیناسیون بررسی شدند. محاسبه تیترآنتی بادی بر اساس log دو بود و عیار سرمی ۴ به بالا (عیار ۱۶/۱) به عنوان عیار مثبت در پرنده و واحدهایی که دارای حداقل یک نمونه مثبت بودند به عنوان واحد آلوده در نظر گرفته شدند. در مطالعه حاضر از تعداد ۲۲۹۲ پرنده از گونه های مختلف در ۱۲۷ بازار، باغ پرندگان و باغ وحش در۲۲ استان کشور نمونه سرمی اخذ شد.نتایج: تعداد ۷۰ واحد از ۱۲۷ واحد (۱۲/ ۵۵ درصد) و تعداد ۴۹۵ پرنده از ۲۲۹۲ پرنده نمونه گیری شده، (۵۹/۲۱ درصد) از لحاظ سرمی مثبت بودند. در بین گونه های مختلف پرندگان بالاترین درصد سرم مثبت مربوط به مرغ و بوقلمون به ترتیب با ۷/۳۸ و ۸۹/۳۲ درصد بود.نتیجه­گیری نهایی: براساس نتایج مطالعه حاضر، میزان آلودگی و چرخش ویروس نیوکاسل در بین طیور بومی کشور بالاست و این امر منجر به اندمیک شدن بیماری در کشور شده است. با توجه به اهمیت این بیماری و نقش طیور روستایی و پرندگان وحشی عرضه شده در بازارهای پرندگان در اپیدمیولوژی ویروس بیماری نیوکاسل، برای کنترل آن در طیور روستایی و به دنبال آن جلوگیری از گسترش آن به طیور صنعتی، می بایست ضمن رعایت اصول بهداشتی، اقدامات کنترلی مناسب از جمله پایش مستمر ویروس های در گردش و واکسیناسیون مناسب با واکسن های رایج از جمله واکسن‎های مقاوم به گرما در طیور روستایی اجرا گردد.

بیماری نیوکاسل, بازار پرندگان, شیوع سرمی, پایش, طیور روستایی