الهام شهسواری نژاد بافتی - دانشجوی کارشناسی ارشد کروه روان شناسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم تحقیقات، ایران
مجید ابراهیم پور - استادیار گروه روان شناسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم تحقیقات، ایران
مریم اساسه - استادیار گروه روان شناسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم تحقیقات، ایران

هدف: پژوهش حاضر با هدف رابطه ویژگی های شخصیتی، شناختی و اجتماعی مادر و عملکرد خانواده با شدت بروز اتیسم در فرزندان انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه والدین کودکان ۳ تا ۱۵ سال مراکز توانبخشی شهر تهران بودند. روش: نمونه برآورد شده برابر ۱۲۰ نفر می باشند. برای انتخاب نمونهه موردنظر از روش نمونه گیری در دسترس بهره گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق، پرسش نامه عملکرد خانواده مک مستر (FAD)، پرسش نامه سنجش ویژگی های شناختی و اجتماعی افروز، پرسشنامه سنجش ویژگی های چند جنبه ای شخصیتی مینه سوتا (MMPI) بوده است. نتایج: برای محاسبات و تحلیل های آماری از نرم افزار SPSS۲۴ و آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه گام به گام و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. بحث: نشان داد که ضریب همبستگی بین تمایل فرد به انجام واکنش های نمایشی و شخصیت انکار کننده با شدت اوتیسم در فرزندان رابطه معناداری دارد. سایر ویژگی های شخصیتی مادران با شدت اوتیسم در فرزندان رابطه معناداری ندارد. همچنین، بین ویژگی های شناختی و اجتماعی مادر با شدت بروز اوتیسم در فرزندان رابطه وجود ندارد. همچنین بین عملکرد خانواده با شدت بروز اوتیسم در فرزندان رابطه منفی معنی دار وجود دارد. بر این اساس می توان گفت که کاردرمانگران باید کارکردهای خانواده را مورد توجه قرار دهند و به خانواده برای پایه گذاری مجدد و ایجاد کارکردهای مفید و معنادار کمک کنند. همچینن مداخلات کاردرمانی باید با کارکردهای خانواده هماهنگ باشد.

ویژگی های شخصیتی، شناختی و اجتماعی، عملکرد خانواده، شدت بروز اتیسم