هاجر احمدی
محمود باباییان
محمد مظاهری
پیمان ادیبی

سابقه و هدف: سکسکه شکایتی رایج و گذراست که در موارد طولانی یا متعدد کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. درمان سکسکه شامل رفع علت زمینه ای، درمان های فیزیکی، دارویی و درمان های طب مکمل است. طب ایرانی با سابقه چندین هزار ساله تجربیات ارزشمندی در زمینه درمان بیماری ها دارد. هدف این مطالعه مقایسه ای مرور علل، تشخیص و درمان سکسکه از منظر طب ایرانی و دستاوردهای طب رایج است. مواد و روش ها: در این مطالعه تطبیقی، سکسکه با واژه های فواق و هکهک در طب ایرانی معادل سازی شد. سپس با کلیدواژه های فوق به جستجوی علل، تشخیص و درمان سکسکه از منظر طب ایرانی در نرم‎افزار جامع طب سنتی و اسلامی که مجموعه ای کامل از کتب طب ایرانی است پرداختیم. جهت مقایسه با دستاوردهای طب رایج با کلیدواژه های Hiccups، Hiccough، Singultus و بانک های اطلاعاتی SID، PubMed و  Google Scholarمورد جستجو قرار گرفت. برای معادل سازی نام های قدیمی گیاهان دارویی توصیه شده در درمان سکسکه با نام های علمی جدید از مرجع گیاه شناسی «فرهنگ نام های گیاهان ایران» تالیف دکتر ولی اله مظفریان و پایگاه الکترونیکی The United States Department of Agriculture and The Plantlist.org استفاده شد. یافته ها: علل سکسکه از منظر طب یرانی شامل هفت علل تغذیه ای، سبک زندگی نادرست، علل معدی- مروی، کبدی، داروها و سموم، جراحات نافذ شکمی و بیماری های اعضای دیگر است. درمان سکسکه از منظر طب ایرانی شامل درمان های غیر دارویی و دارویی است. این علل و درمان ها با یافته های طب رایج تطبیق شده است. در بررسی گیاهان دارویی توصیه شده در درمان سکسکه در کتب طب ایرانی، ۲۹ گیاه مختلف یافت شد. این داروها به روش های مختلف خوراکی، استنشاقی و موضعی استفاده می شده است. بحث و نتیجه گیری: اگرچه طبقه بندی بیماری ها در طب ایرانی با طب رایج تفاوت اساسی دارد ولی روش برخورد، شرح حالگیری و بسیاری از درمان های غیر دارویی منطبق بر طب رایج است. این مطالعه دربرگیرنده اولین گزارش همراهی سکسکه با ضربات نافذ شکمی و برخی از انواع سردرد است. داروهای گیاهی توصیه شده برای درمان سکسکه در طب ایرانی می تواند زمینه تحقیقاتی جهت بررسی میزان کارآمدی آنها را توسط کارآزمایی های بالینی فراهم کند.

Hiccups, Persian Medicine, Traditional Medicine, Complementary Medicine, سکسکه, طب ایرانی, طب سنتی, طب مکمل.