حمید رضا بهرامی طاقانکی
مهدی یوسفی
محمد رضا مهری
حمید رضا حسین زاده
مجید جعفری نژاد
محمد رضا نورس

سابقه و هدف: ماساژ یکی از روش های درمانی در طب ایرانی و چینی بوده است. تاریخچه ماساژ درمانی در جهان، کاربرد طبی آن را نشان می دهد. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن وا کاوی تاریخچه ماساژ درمانی در جهان، موارد گوناگون کاربرد آن را از منابع طبی ایرانی و چینی استخراج نماید و روش های عملی و کاربردی آن ها را بازشناسی نماید. مواد و روش ها: در این مقاله مروری، از منابع معتبر طب ایرانی و چینی و مقالات منتشر شده در پایگاه های علمی داخلی و بین المللی با معیار های مشخص استفاده شده است. مطالب با کلید واژه های معین استخراج، دسته بندی، باز خوانی و آنالیز شده است. یافته ها: در طب ایرانی واژه دلک و غمز معادل ماساژ به کار رفته است. سبک های مختلف از نظر زمانی ، میزان فشار و نوع انجام آن به صورت خشن، نرم و معتدل با هدف پرورش موضعی اندام، تحلیل مواد و هدایت آن برای دفع، تحلیل رطوبت ها ی غیر ضروری بیان شده است. در طب چینی نیز ماساژ سنتی چین شکل علمی به خود گرفته و بر حسب سبک های آن نام های مختلفی را پیدا کرده است. ماساژ چینی با تعادل میان Yin و Yang در بدن بیمار، تنظیم ارگان های اصلی (Zang) و ارگان های فرعی (Fu) و درناژ مریدین ها و تقویت گردش انرژی حیاتی و خون در بدن به پیشگیری و درمان کمک می کند. نتیجه گیری: هر دو مکتب طبی برای ماساژ اصول مدون شامل تعریف ، انواع، اندیکاسیون ها در متون معتبر خود دارند. اخیرا تحقیقات در جهت شناسائی و بروز رسانی این روش دستی در پیشگیری و درمان شروع شده است. اگر چه در طب چینی این سبک مدون و شکل آکادمیک علمی پیدا کرده است، اما در طب سنتی ایران نیاز به این امر وجود دارد.

Massage, “Dalk and Ghamz”, Persian Traditional Medicine, Chinese Traditional Medicine., دلک, غمز, ماساژ درمانی, ماساژ چینی, طب سنتی ایران, طب سنتی چین