محمد ناصحی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
محمدرضا زرین دست - گروه فارماکولوژی، دانشکده پزشکی و مرکز ملی مطالعات اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
علی حائری روحانی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
موسی صاحبقرانی - گروه فارماکولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

هدف:در این پژوهش آثار تزریق دوطرفه آگونیست ­ها و آنتاگونیست­ های کانابینوئیدی در هیپوکامپ پشتی (CA۱(بر حافظه موش ­های صحرایی حساس شده با آپومرفین بررسی شد. روش: روش اجتنابی مهاری (غیرفعال) با مدل دوطرفه برای بررسی حافظه در موش­های صحرایی نژاد ویستار به کار گرفته شد و حافظه حیوان ۲۴ ساعت بعد از آموزش مورد بررسی قرار گرفت. یافته ­ها: نتایج تزریق درون مغزی آگونیست گیرنده­های CB۱ و CB، WIN۵۵, ۲۱۲-۲ (µg/rat ۰/۵، ۰/۲۵) به صورت وابسته به مقدار به تخریب حافظه حیوانات در روز آزمون منجر شد. در حالی که تزریق درون مغزی آنتاگونیست اختصاصی CB۱، AM۲۵۱ (ng/rat ۱۰۰، ۵۰، ۲۵) اثری روی حافظه نداشت. تزریق درون­مغزی AM۲۵۱، ۲ دقیقه قبل از تزریق درون­مغزی WIN۵۵, ۲۱۲-۲ (µg/rat ۲۵/) اثری بر تخریب حافظه ناشی از WIN۵۵, ۲۱۲-۲ (µg/rat ۲۵/۰) نداشت. هر چند که اثر تخریبی (WIN۵۵, ۲۱۲-۲) (µg/rat ۰/۲۵) به دنبال تزریق سه­روزه آپومرفین (mg/kg, S.C ۱، ۰/۵)، پنج روز قبل از تزریق WIM۵۵, ۲۱۲-۲ کاملا از بین رفته و این اثر برگشتی حافظه در پی تزریق آنتاگونیست گیرنده D۲ دوپامینی، سولپیراید (mg/kg, S.C ۰/۵، ۰/۲۵) ۳۰ دقیقه قبل از تزریق آپومرفین مهار شد، در حالی که آنتاگونیست گیرنده D۱، (SCH۲۳۳۹۰) (mg/kg, S.C ۰/۱، ۰/۰۷، ۰/۰۲، ۰/۰۱) هیچ اثری بر پاسخ آپومرفین نداشت. نتیجه­ گیری: هیپوکامپ پشتی نقش مهمی در فراموشی ناشی از کانابینوئیدها داشته و تزریق سه­روزه آپومرفین ممکن است منجر به حساسیت گیرنده D۲ دوپامینی شده و از این طریق در فراموشی ناشی از تحریک گیرنده (CB۱( اثر گذارد.

Cannabinoids, Hippocampus, Sensitization, Apomorphine, Passive Avoidance Task, Memory, Rat, کانابینوئیدها, هیپوکامپ, حساسیت زایی, آپومرفین, یادگیری, روش اجتنابی مهاری, موش صحرایی