عامر نیک پور - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر
محمد سلیمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران
منا غلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان

در آسیب پذیری سکونتگاه ها، فقط عوامل کالبدی و فیزیکی اهمیت ندارد، بلکه عناصر اجتماعی سهممهمی در میزان آسیب پذیری دارند. شهر گرگان به دلیل زلزله خیز بودن، در صورت بروز حوادث بسیارآسیب پذیر خواهد بود. با توجه به اهمیت این موضوع، تحقیق حاضر در پی ارزیابی و تحلیل آسیب-پذیری اجتماعی شهروندان شهر گرگان در سرشماری سال ۱۳۹۵ است. پژوهش حاضر از نظر هدف،کاربردی و از نظر روش جز روشهای توصیفی – تحلیلی است. برای شناخت مناطق آسیب پذیر ازاطلاعات بلوک های آماری در سال ۱۳۹۵ بهره گرفته شد. برای بی مقیاس شاخص ها از روش فازی درنرم افزار Excel استفاده شد. و برای سنجش وضعیت آسیب پذیری از روش تحلیل عاملی در نرم افزار Spss استفاده شد. در ادامه برای انجام تحلیل فضایی، روش لکه های داغ در نرم افزار Arc GIS انجام شد. سپس با تبدیل نقشه لکه های داغ به لایه رستر، نقشه پهنه بندی آسیب پذیری ترسیم شد. براساس یافتهها ۲۴/۹۵ درصد مساحت و ۳۱/۶۰ درصد از جمعیت که در مجموع ۳۴/۵۲ درصد از کل بلوک های شهر گرگان را به خود اختصاص داده اند در پهنه آسیب پذیری بالا و آسیب پذیری بسیار بالا قرار دارند. همچنین طبق نتایج، قسمت های مرکزی شهر را بلوک های با آسیب پذیری کم و بسیار کمدر برمی گیرد در مقابل مناطق غربی و شرقی شهر را بلوک های با آسیب پذیری بالا و بسیار بالا پوششمی دهد که این امر شکاف جغرافیایی چشمگیری را از نظر آسیب پذیری، بین نواحی مرکزی با شرقی -غربی شهر گرگان ایجاد کرده است. همچنین پهنه های با آسیب پذیری متوسط نیز به صورت پراکندهسطح شهر را پوشش داده است.

آسیب پذیری اجتماعی، شهرگرگان، تحلیل فضایی، تحلیل عاملی، بلوک های شهر