عیسی پیری - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
میلاد حسنعلی زاده - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

مسئله سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن یکی از مهمترین موضوعات قرن بیست و یکم است. هدف پژوهش حاضرتحلیل فضایی پراکنش نماگرهای جمعیت شناسی جمعیت سالمندان (جمعیت ۶۵ سال و بالاتر) در سطح استان زنجان بر اساسداده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ می باشد. روش مطالعه پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی می باشد. جهتجمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است و داده های خام مقاله از مرکز آمار ایران استخراج شدهاست که بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ تهیه شده است. جامعه آماری شامل کل جمعیت سالمند (۶۵ سال و بالاتر) استان زنجاندر سطح شهرستان می باشد. به منظور بررسی ویژگی های فضایی جمعیت سالمند در استان زنجان، از شاخص های نسبتسالمندی، نسبت وابستگی سالمندی، شاخص سالمندی و شاخص پیری استفاده شده است. جهت تحلیل فضایی شاخص هایجمعیت سالمند در سطح شهرستان های استان زنجان با استفاده از نرم افزار Arc GIS و از روش لکه های داغ و موران استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تعداد کل سالمندان استان زنجان در سال ۱۳۹۵ برابر ۷۰۶۱۴ نفر بوده است که دامنهاختلاف آن در سطح شهرستانها از ۲۵۸۵ نفر در شهرستان سلطانیه تا ۳۴۲۸۰ نفر در شهرستان زنجان متغیر بوده است. ازمجموع ۸ شهرستان استان زنجان، ۲ شهرستان سلطانیه و ایجرود در سال ۱۳۹۵ بیشترین میزان شاخص های سالمندی را بهخود اختصاص دادهاند. همچنین بر اساس نتایج روش لکه های داغ و موران مشخص شده است که الگوی توزیع مقادیر شاخص-های سالمندی در سطح شهرستانهای استان زنجان تصادفی می باشد که لزوم برنامهریزی انعطاف پذیر جهت رفع نیازهایسالمندان در کل استان را نمایان می سازد.

تحلیل فضایی، جمعیت سالمند، شاخص های سالمندی، استان زنجان