مرتضی ممویی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، ملاثانی، اهواز، ایران
لیلا پاک نهاد - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، ملاثانی، اهواز، ایران
جمال فیاضی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، ملاثانی، اهواز، ایران
حمیدرضا ایزدنیا - مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول، خوزستان، ایران
امین کاظمی زاده - مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول، خوزستان، ایران

هدف: هدف این پژوهش، مقایسه اثر افزودن سطوح مختلف ویتامین C (صفر، ۵/۱، ۳، ۵/۴ و ۶ میلی گرم بر میلی لیتر) در رقیق کننده منی بر شاخص های کیفی اسپرم بز نجدی پس از انجماد-یخ گشایی بود.مواد و روشها: نمونه های منی توسط دستگاه الکتروجاکولیتور از ۴ راس بز نر با متوسط وزن ۵±۵۰ کیلوگرم، هفته ای دوبار جمع آوری شد. نمونه های اسپرم بعد از انجماد-یخ ‍ گشایی ازنظر تحرک باکمک سامانه آنالیز رایانه ای اسپرم (CASA)، درصد اسپرم های زنده و ناهنجار، سلامت غشا و ظرفیت آنتی اکسیدانتی نیز بعد از انجماد-یخ گشایی اندازه گیری شدند.نتایج: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که رقیق­کننده ی اسپرم بز حاوی سطوح ۳ و ۵/۴ میلی گرم ویتامین C در مقایسه با گروه شاهد موجب بهبود تحرک کل، تحرک پیش رونده و درصد اسپرم های زنده شد (۰۵/۰>p). در سلامت غشای اسپرم سطح ۳ میلی گرم ویتامین C تفاوت معنی داری با شاهد و سطح ۵/۱ میلی گرم ویتامین C داشت (۰۵/۰>p)؛ اما با سطوح ۵/۴ و ۶ میلی گرم ویتامین C اختلاف معنی داری نداشت. درصد اسپرم های ناهنجار تحت تاثیر سطوح مختلف ویتامین C قرار نگرفت (۰۵/۰p).نتیجهگیری: مطابق با نتایج این پژوهش افزودن سطوح ۳ و ۵/۴ میلی گرم ویتامین C به رقیق کننده تریس بعد از انجماد اسپرم بز نجدی باعث بهبود فراسنجه های کیفی و ظرفیت آنتی اکسیدانتی  اسپرم می شود.  

اسپرم, انجماد-یخ گشایی, بز نجدی, رقیق­کننده تریس, ویتامین C