منصوره شریعتی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشکده بهداشت،
طاهره رحیم پور ازغدی - عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

بیماری و سلامت دیگر پدیده هایی تنها فیزیکی نیستند، بلکه عوامل اجتماعی نقش بسیار مهمی در سلامت و بیماری ایفا می کنند. از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت، سلامتی به مفهوم رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است نه فقط فقدان بیماری یا نقص عضو. اما از منظر اسلام، سلامت تامین کامل رفاه جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی در همسویی با آموزه ها و رهنمودهای قرآنی است که ضامن حرکت تکاملی و سلامت روحی انسان است. سلامت اجتماعی به معنی چگونگی ارزیابی فرد از عملکردش در اجتماع است و نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی هر جامعه ایفا می کند. مدل پنج بعدی کنیز یکی از متداول ترین ابعاد کاربردی در سنجش سلامت اجتماعی است که شامل پنج بعد انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، همبستگی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و شکوفایی اجتماعی است. این نظریه بیشتر به جنبه فردی سلامت اجتماعی می پردازد. قرآن کریم به عنوان منبع اصلی دین اسلام، نه تنها به سلامت اجتماعی فردی، به سایر ابعاد سلامت اجتماعی از جمله سطوح بین فردی و جامعه نیز پرداخته و سازکارهای معرفتی و اخلاقی را برای جلوگیری از انحرافات اجتماعی و حفظ سلامت اجتماعی جامعه بیان کرده است و باعبور از دیدگاه های انسان مرکز، بستر تکامل فرد را وابسته به جامعه نشان می دهد. با توجه به طرح و استفاده روزافزون از سلامت اجتماعی در جهان، به عنوان معیار موجهی برای ترسیم وضعیت توسعه ای و رفاهی کشور، شایسته است پژوهشگران کشور ما، با انجام مطالعات روی سلامت اجتماعی، علاوه بر ارتقای کمی و کیفی این حوزه، شاخصی منطبق با قرآن و آموزه های دینی تبیین کنند.

سلامت اجتماعی، نظریه کییز، عوامل اجتماعی موثر بر سلامت،قرآن.