سیدعلی طباطبایی

مناقشات و درگیری ها در طول تاریخ همواره یکی از عناصر اصلی سیاست داخلی و سیاست بین الملل بوده اند. پس از شکل گیری دولت مدرن، این نهاد تلاش کرده است وقوع مناقشات را تا حد امکان کاهش دهد. به صورت کلی در عرصه تحول نظام بین المللی جامعه بین المللی از زمان عهدنامه وستفالیا تاکنون رهیافت های متفاوتی را جهت پایان دادن به مناقشات و درگیری ها پشت سر نهاده است. در یک تقسیم بندی علمی سه رهیافت مدیریت مناقشه، رهیافت حل و فصل مناقشه و رهیافت چندبعدی پایان بخشی به مناقشه از جمله رهیافت های جامعه بین المللی در مدیریت مناقشات در طول چند سده گذشته بوده است. مقاله کنونی به صورت مشخص به بررسی چالش های رهیافت چندبعدی پایان بخشی به مناقشه در چهارچوب عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد از یک منظر تاریخی تحلیلی می پردازد.; سابقه تاریخی عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد به عنوان یکی از اجزای رهیافت چندبعدی پایان بخشی به مناقشات و عناصر مختلف شکل دهنده به آن در این مقاله بررسی می شود. با توجه به پیشینه تاریخی، عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد در فضای کنونی با چالش های عمده ای مواجه است که این چالش ها را می توان به دو گروه: چالش های امنیتی و چالش های همکاری هماهنگی تقسیم کرد. بر این اساس چالش های امنیتی بر دودسته اساسی شکل گرفته اند: ۱) دولت های ضعیف یا شکست خورده و ۲) بحث تروریسم. از جمله علل چالش های امنیتی درباره دولت های ضعیف یا شکست خورده می توان به تاخیر در فرآیند ملت سازی، خلا قدرت، نابرابری و فساد اشاره کرد. همچنین در خصوص تروریسم می بایستی عللی چون تعصبات قومی، قبیله ای، نژادی و مذهبی را می توان ذکر کرد.; با توجه به اهمیت عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد باید با شناسایی چالش های مربوطه خود را برای مقابله با آنها و هماهنگی عوامل مختلف عملیات حفظ صلح با شرایط نوین جهانی آماده نماید. در این راستا توجه به موضوع امنیت انسانی در این عملیات دارای اهمیت بالایی است.;

سازمان ملل متحد, عملیات حفظ صلح, مناقشات, امنیت انسانی, مناقشه بغرنج