محمود واعظی

بررسی سیر تحولات ترتیبات امنیتی خلیج فارس، عوامل موثر در تحولات منطقه، نقش بازیگران ذی نفوذ و در نهایت راهکار مناسب در ترتیبات امنیتی خلیج فارس، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق برای جمهوری اسلامی ایران -به عنوان یکی از مهمترین بازیگران منطقه ای- از اهمیت خاصی برخوردار است: به اعتقاد نویسنده با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، به واسطه ی ماهیت انقلاب، جمهوری اسلامی ایران، سیاست مستقلی را از دو قطب موجود نظام بین الملل یعنی شرق و غرب اتخاذ کرد و بر همین اساس منافع ایران در تعارض با منافع هر دو قطب در خلیج فارس قرار گرفت. اما با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق در دهه ی ۱۹۹۰ به واسطه ی حضور آمریکا در منطقه و به دلیل چالش هایی که کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به آن دامن می زنند. شرایط جدید از نظر امنیتی برای منافع ملی ایران خوشایند نبوده و موجبات افزایش نگرانی های ایران شد. از این رو اعتقاد نویسنده ضرورت الگویی مشارکت جویانه در ترتیبات امنیتی خلیج فارس اجتناب ناپذیر می باشد. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهمترین بازیگران در عرصه ی امنیت خلیج فارس تحت شرایط ویژه، باید به ایجاد الگوهای رفتاری مبتکرانه در سطوح مختلف با بازیگران منطقه ی خلیج فارس مبادرت ورزد، تا از این طریق به واسطه ی تبادل تمایلات و نگرانی های استراتژیک نه تنها شرایط بحرانی منطقه را بهبود بخشد؛ بلکه بنیانی نیز برای ترتیبات امنیتی پایدار آینده ایجاد نماید

ژئوپلیتیک, ژئواستراتژیک, امنیت انرژی, گفتگوهای امنیتی, عراق جدید, الگوی هژمونیک, الگوی مشارکت جویانه, الگوی امینت مشارکتی