مهدی حسن پور - دانشگاه محقق اردبیلی
محبوبه مرادی - دانشگاه محقق اردبیلی

کفشدوزک شکارگر Cryptolaemus montrouzieri یکی از شکارگرهای مهم شپشک آردآلود مرکبات، Planococcus citri می­باشد. در این تحقیق، تاثیر دماهای مختلف روی واکنش تابعی لارو سن چهارم و حشره­ی ماده­ی کامل کفشدوزک کریپتولموس نسبت به تغییرات تراکم افراد ماده­ی کامل شپشک آردآلود مرکبات مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در تراکم­های ۳، ۵، ۷، ۱۰، ۱۵ و ۳۰ عددی از طعمه در داخل ظروف پتری حاوی برگ نارنج در دماهای ثابت ۱۸، ۲۳، ۲۷، ۳۲ و ۱±۳۷ درجه­ی سلسیوس، رطوبت نسبی۱۰±۶۰ درصد و دوره­ی نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی در ۱۰ تکرار انجام شد. تعداد طعمه­های زنده مانده پس از ۲۴ ساعت شمارش و ثبت شد. تعیین نوع واکنش تابعی با استفاده از رگرسیون لجستیک و تخمین پارامترها با استفاده از رگرسیون غیرخطی انجام شد. واکنش تابعی هر دو مرحله­ی زیستی شکارگر در تمام دماها از نوع دوم بود. بیشترین مقدار عددی نرخ حمله برای لارو و حشره­ی ماده­ی کامل شکارگر در دمای ۳۷ درجه­ی سلسیوس و کمترین مقدار عددی زمان دستیابی این دو مرحله­ی زیستی شکارگر به ترتیب در دماهای ۲۷ و ۳۲ درجه­ی سلسیوس تخمین زده شد. در تمام دماهای مورد آزمایش، بیشترین مقدار نرخ حمله در مقایسه­ی بین دو مرحله­ی زیستی مورد بررسی شکارگر، مربوط به حشرات ماده­ی کامل بود. این تحقیق نشان داد که کفشدوزک شکارگر C. montrouzieri در دماهای بالاتر مورد مطالعه از کارآیی بیشتری در کنترل شپشک آردآلود مرکبات،P. citri  برخوردار می­باشد. با این حال، لازم است مطالعات تکمیلی در مورد اثر دما روی رفتار جستجوگری این شکارگر روی این آفت در شرایط گلخانه­ای و مزرعه ای نیز مورد بررسی قرار گیرد.   

دما, واکنش تابعی, Cryptolaemus montrouzieri, Planococcus citri