حسین ایوبی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
جعفر نباتی - گروه بقولات، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
احمد نظامی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد کافی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور مطالعه اثر تغذیه زیستی و پرایمینگ بذر بر رشد و عملکرد ژنوتیپ های امیدبخش نخود کابلی MCC۴۶۳)، MCC۷۴۱، ILC۸۶۱۷، ILC۷۲، FLIP۰۲-۵۱C) آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی ۹۸–۱۳۹۷ اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل تیمارهای تغذیه ای به عنوان کرت های اصلی و ژنوتیپ های نخود به عنوان کرت های فرعی بود. تیمارهای تغذیه ای شامل: ۱- پرایمینگ بذر همراه با کاربرد باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، باکتری حل کننده فسفات و باکتری حل کننده پتاسیم (P+BF) ۲- کاربرد باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، باکتری حل کننده فسفات و باکتری حل کننده پتاسیم (BF) ۳- کاربرد باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، باکتری حل کننده فسفات و باکتری حل کننده پتاسیم همراه با محلول پاشی اسیدآمینه، پتاسیم و سیلیسیم (BF+F) ۴ -پرایمینگ بذر همراه با کاربرد باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، باکتری حل کننده فسفات و باکتری حل کننده پتاسیم همراه با محلول پاشی اسیدآمینه، پتاسیم و سیلیسیم (P+BF+F) و ۵- شاهد (بدون تغذیه) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار کلروفیل a در BF در ژنوتیپ MCC۴۶۳ حاصل شد که نسبت به شاهد ۳/۱ برابر افزایش داشت. بیشترین مقدار کلروفیل b در BF+F در ژنوتیپ FLIP۰۲-۵۱ به دست آمد. بیشترین شاخص سطح سبز در ژنوتیپ MCC۷۴۱ در P+BF حاصل گردید. بیشترین زیست توده تولیدی در BF+F در ژنوتیپ ILC۸۶۱۷ مشاهده شد که ۲۴ درصد در مقایسه با شاهد بیشتر بود. بیشترین عملکرد دانه در ژنوتیپ MCC۷۴۱ در BF با ۱۵۹۰ کیلوگرم در هکتار حاصل شد که نسبت به شاهد افزایش ۲ برابری داشت. به طورکلی می توان عنوان کرد که استفاده از کودهای زیستی سبب بهبود اغلب صفات گیاه نخود در شرایط مزرعه شد.

اسیدآمینه, پرایمینگ, سیلیکون, کودهای زیستی, محلول پاشی