زهرا صفیان جوزدانی - کارشناس ارشد علوم و معارف قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده اصفهان
رضا سعادت نیا - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده اصفهان

پژوهش حاضر با توجه به اهمیت و تاثیر تحکیم ساختار شناختی در حوزه فعالیت های آموزشی سامان یافته است. طریقی که افراد اطلاعات و دانش را در ذهن خود سازمان می دهند، «ساختار شناختی»[۱] می باشد.[۲] یکی از نتیجه های مهم در جریان ایجاد و تحکیم ساختار شناختی، معنادار کردن یادگیری، یعنی پیوند زدن دانش جدید با مفاهیمی است که از پیش در ساختار شناختی فرد وجود دارد. هر قدر این ارتباط ها بیشتر باشد، ادراک عمیق تر می گردد. طبق آیه ۹ سوره اسراء «ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم...» بر این باوریم که قرآن کریم در راستای رسالت آموزش و هدایت اقوم، روش های خود را نیز معرفی می کند. از این روی این مقاله در پی آن است که با تامل در قرآن و متون علم آموزش و پرورش با روش توصیفی تحلیلی، ضمن تبیین جایگاه ویژه ساختار شناختی و تحکیم آن در فرایند آموزش، روش هایی را که قرآن برای این منظور به کار برده است، استخراج نماید. یافته های پژوهش نشان می دهد که ایجاد و تحکیم ساختار شناختی در قرآن دارای راهبردهایی است مشتمل بر: بیان مطلب در بستر اتفاقات زمانه، بسترسازی در خلال صحبت با دیگران، بسترسازی در خلال داستان، چندوجهی کردن روی سخن مستقیم با مخاطب، قلاب زدن پیوسته کلام به رکن های برجسته سخنان قبلی و وارد کردن عنصر عاطفی احساسی، مانند تصویرسازی و آهنگ گونه کردن تکرارها، به بدنه هرم ساختار شناختی. [۱]. Cognitive Structure. [۲]. ساخت شناخت و ساختار شناخت هم ترجمه شده است.

قرآن, تحکیم ساختار شناختی, یادگیری معنادار, آزوبل