مریم قربان پور - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
سعید صداقت نیا - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
سید عبدالهادی دانشپور - دانشیار شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

شیوع ویروس کووید ۱۹، شهرها را با چالش های بسیاری مواجه کرده است که مهم ترین آن ها، به خطر انداختن پایداری و زیست پذیری محله های شهری است. اقدامات توصیه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از شیوع این ویروس ازجمله فاصله گذاری فیزیکی و قرنطینه خانگی سبب ایجاد سازوکارهای جدیدی شده که زیست پذیری محله ها را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. هدف اصلی پژوهش، بررسی تاثیر شیوع کووید ۱۹ بر شاخص ها و عوامل زیست پذیری محله های شهری از دیدگاه ساکنین می باشد. این پژوهش ازلحاظ روش شناسی، کمی است. این پژوهش بر مبنای نظر ساکنین و با استفاده از ابزار پرسشنامه در محله های منطقه ۸ تهران انجام گردیده و با روش تحلیل عاملی اکتشافی، ده عامل بنیادی به ترتیب تبیین کنندگی موضوع، شامل سلامت و شادابی، تفریحات و سرگرمی، سکونت، حمل ونقل، بهداشت محیط، امنیت، اقتصاد و اشتغال، وضعیت فرهنگی، آموزش و هویت شناسایی شده است. از دیدگاه ساکنین، شیوع کووید ۱۹ بیشترین تاثیر را بر عامل سلامت و شادابی با درصد تبیین کنندگی ۳۴/۸ داشته است. در بین محله های منطقه ۸، محله مدائن در شرایط شیوع کووید ۱۹، از دیدگاه ساکنین نیازهای زیست پذیری افراد را بهتر برآورده کرده است. این رتبه بندی به تفکیک عوامل در محله های منطقه ۸ انجام شده که بیانگر اولویت مداخله در شاخص ها برای ارتقاء زیست پذیری محله ها بر اساس دیدگاه ساکنین است. درنهایت، بر مبنای اولویت هر یک از عوامل و مطابق با نظر ساکنین، پیشنهادهایی برای ارتقاء زیست پذیری محله ها در دوران شیوع کووید ۱۹ ارائه شده است.

زیست پذیری, کووید ۱۹, محله های شهری, تحلیل عاملی, تهران