یاسمن کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
محمد علی نوروزیان - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
احمد افضل زاده - استاد، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

این مطالعه به منظور تعیین ترکیب شیمیایی کنجاله سیاه دانه و تاثیر جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله سیاه دانه بر فراسنجه­های خونی، گوارش پذیری مواد مغذی، عملکرد و خصوصیات لاشه بره­های پرواری زندی انجام شد. در ابتدا ترکیب شیمیایی نمونه کنجاله سیاه دانه مورد استفاده تعیین شد. سپس هجده راس بره نر از شیر گرفته شده با متوسط وزن ۵/۱± ۵/۲۳ کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی در سه گروه شش راسی در جایگاه های انفرادی با جیره­های آزمایشی تغذیه شدند. جیره­های آزمایشی شامل ۱) شاهد (جیره پایه با ۱۲ درصد کنجاله سویا و بدون کنجاله سیاه دانه)، ۲) جیره حاوی ۶ درصد کنجاله سویا و ۹ درصد کنجاله سیاه دانه و ۳) جیره حاوی ۱۸ درصد کنجاله سیاه دانه و بدون کنجاله سویا بود. مقدار ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام، فیبر نامحلول در شوینده خنثی،  فیبر نامحلول در شوینده اسیدی، نیتروژن نامحلول در شونده اسیدی و خاکستر کنجاله سیاه دانه  به ترتیب ۵۳/۹۷، ۲۶/۳۱، ۱۶/۱۵، ۹۵/۲۵، ۲/۱۴، ۶۹/۰، ۰۷/۵ درصد ماده خشک بود. جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله سیاه دانه در جیره بره­های پرواری تاثیری بر وزن نهایی، ماده خشک مصرفی، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، درصد و خصوصیات لاشه و میزان دنبه نداشت. آلبومین و پروتئین کل خون بره­های تغذیه شده با جیره حاوی ۱۸ درصد کنجاله سیاه دانه بیشتر از سایر تیمارها بود (۰۵/۰P). مقدار گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول و نیتروژن اوره­ای خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. گوارش پذیری ماده خشک، ماده آلی، چربی و پروتئین جیره در بین تیمارهای آزمایشی مشابه بود. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از کنجاله سیاه دانه در جیره بره­های پرواری تا سطح ۱۸ درصد  تاثیر منفی بر عملکرد و گوارش پذیری مواد مغذی جیره نداشت.

خاکستر نامحلول در اسید, رشد, صفات لاشه, کلسترول, کنجاله سیاه دانه