مخنارعلی عباسی - دانشیار، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
رستم پهلوان - دکتری، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج، ایران
محمدرضا افرازنده - کارشناس ارشد، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج، ایران
مزدک کاظمی - کارشناس ارشد، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج، ایران
علیرضا حسنی بافرانی - استادیار، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، عضو هیات علمی موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
علی کاظمی - کارشناس ارشد، ژنتیک و اصلاح نژاد دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج، ایران
نگین جمالی - دکتری، فیزیولوژی دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج، ایران

از عوامل موثر بر تنوع در تولید شیر، طول دوره شیردهی می باشد که عموما به کمک مدل های برازش منحنی به استاندارد ۳۰۵ روز برای مباحث مدیریتی وارزیابی های ژنتیکی تصحیح می شود. منحنی های انفرادی در همه موارد، شکل استاندارد ندارند و برحسب عواملی نظیر تفاوت های فردی، نوع مدل وغیره، امکان انحراف از الگوی استاندارد وجود دارد. الگوهای نامتعارف (متفاوت از استاندارد)، حاصل برآوردهای ناصحیح پارامترهای مرحله ی افزایشی(b) و کاهشی(c) می باشند و عبارتند از پیوسته افزایشی یا کاهشی و معکوس استاندارد. نژادهای سیمنتال و جرسی بخشی از گاوهای شیری ایران هستند. این تحقیق، با هدف بررسی منحنی های نامتعارف و اهمیت آنها در محاسبه تولید ۳۰۵ روز، بر اساس ۷۶۵۹ و ۶۶۹۲ رکورد روزآزمون شیر زایش اول متعلق به ۹۷۷ و ۷۷۶ راس گاو سیمنتال  و جرسی، طی سال های ۱۳۹۹-۱۳۸۶، از طریق برازش دو مدل پولوت و وود، بااستفاده از نرم افزار R انجام شد. الگوهای مختلف، بر اساس ترکیب پارامترهای b و c منحنی های انفرادی محاسبه گردید. تعداد منحنی استاندارد حاصل از مدل های پولوت و وود در گاوهای سیمنتال، به ترتیب ۵/۸۵% و ۲/۶۲% و در جرسی به ترتیب ۱/۸۳% و ۶/۷۰% بودند. در هر دو نژاد در مدل پولوت، فقط منحنی نامتعارف پیوسته افزایشی (۸/۱۴% در سیمنتال و ۹/۱۶% در جرسی) و مدل وود، هر ۳ نوع منحنی نامتعارف مشاهده شد که بیشترین آن مربوط به گروه معکوس استاندارد بود (۳/۲۲% و ۵/۱۶% به ترتیب در گاوهای سیمنتال و جرسی). بر اساس یافته ها، در زمان تعیین مدل مناسب برای استانداردسازی تولید شیر (ارزیابی های ملی)، نیاز است به منحنی های نامتعارف و تصمیم گیری برای حذف یا تصحیح آن ها توجه شود.

تولید شیر, شکل منحنی نامتعارف, جرسی, سیمنتال