فرحناز عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم،
حسین محمدزاده - استادیار، مرکز تحقیقات آبهای زیرزمینی میناب گروه زمین شناسی، دانشکد

آبهای زیرزمینی از مهمترین منابع طبیعی جهان بوده و حفاظت کیفی از این منابع از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از راه های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان به آلودگی و مدیریت بهینه بهره برداری از منابع آب وکاربری اراضی است. از اینرو، در این مقاله نقشه پهنه بندی آسیب پذیری آبخوان دشت امامزاده جعفر گچساران واقع در ناحیه گرمسیری و خشک جنوب استان کهگیلویه و بویراحمد به کمک شاخص SINTACS و سامانه ی اطلاعات جغرافیایی GIS ارزیابی شده است. در این روش، هفت عامل هیدروژئولوژیک مؤثّر بر آسیب پذیری آبخوان شامل عمق تا سطح ایستابی S نفوذ I زون غیراشباع N نوع خاک T محیط آبخوان A هدایت هیدرولیکی C و شیب توپوگرافی S مورد بررسی قرار گرفته و نتایج تحلیل حساسیت به روش تک پارامتری نشان می دهد که مهمترین پارامتر تاثیر گذار بر شاخص آسیب پذیری زون غیراشباع آبخوان می باشد. 22/2،56/6،21/2، درصداز سفره مورد مطالعه بترتیب دارای آسیب پذیری بالا، متوسط و کم می باشد. در صورت ورود آلودگی به بخش های با آسیب پذیری بالای آبخوان، امکان پخش آن در کل آبخوان وجود خواهد داشت، چرا که مناطق با آسیب پذیری بالا در بالادست جریان آب های زیرزمینی قرار دارد. از اینرو، بمنظور حفاظت کیفی منابع آب زیرزمینی، پیشنهاد می گردد که ضمن جلوگیری از فعالیت های صنعتی و کشاورزی آلوده کننده، الگوی مدیریتی مناسبی در راستای بهره برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی و کاربری اراضی منطقه اتخاذ گردد.

آسیب پذیری آبخوان، شاخص ،SINTACS ، تحلیل حساسیت، دشت امامزاده جعفر گچساران