فهیمه کوزه کولانی - دانشجوی کارشناسی ارشدپترولوژی گروه زمین شناسی دانشگاه ارومیه
عبدالناصر فضل نیا - استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه ارومیه

بازالتهای سلماس جزء آتشفشان کواترنری مرز زون سنندج - سیرجان و ارومیه - دختر میباشند. مجموعه فوق بر روی رسوبات دشت سیلابی قدیمی قرار گرفته است. رخنمون آنها به صورت ستونهای منشوری بوده و بافتاصلی آنها پورفیری و جریانی است. مطالعات ژئوشیمیایی نشان داد که این سنگها طبیعت آلکالن داشته و دارای طیف ترکیبی از آلکالی بازالت تا تراکی بازالت میباشند. نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به گوشته اولیه نشان میدهد که این سنگها غنی شدگی از LREE هاوLIL نسبت به HREE هاوHFSE ها دارند. همچنین در این نمودارها آنومالی منفی Nb و Ta دیده میشود، که نشانگر ماگمای بازالتی با منشأ گوشتهای است. بررسی نسبتهای عناصر ناسازگار مشابه (مانند (La/Sm و Sm/Yb ) نشان میدهد که ماگمای بازالتی فوق در اثر ذوب بخشی متعادل 3 تا 5 درصد یک گوشته گارنت پریدوتیتی (گارنت لرزولیتی) حاصل شده است. بر اساس نمودارهای محیط تکتونیکی، این سنگها جزء بازالتهای آلکالن درون صفحه قارهای و مرتبط با محیطهای پس از برخورد (Post collision) بوده و در اثر عملکرد گسلهای امتداد لغز راستگرد عمیق موجود در منطقه مورد مطالعه به سطح رسیده اند

آلکالی بازالت، بازالت درون صفحهای، محیط پس از برخورد، گسلهای امتداد لغز راستگرد، سلماس