صمیمه احمدی بوزندان - MSc. Of psychology, Department of Psychology and Education, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran
آناهیتا خدابخشی کولایی - Assistant professor of counseling, Department of Psychology and Education, Faculty of Humanities, Khatam University , Tehran, Iran
محمدرضا فلسفی نژاد - Associate professor, department of measurement, faculty of psychology and education, allameh tabatabaei University, Tehran, Iran

مقدمه : اختلال آسپرگر یکی از اختلالات طیف اوتیسم است که در جنسیت پسر شیوع بیشتری در مقایسه با دختر دارد. توجه اندک و غیرمداوم و پرخاشگری بالا از علائم روان شناختی این اختلال است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بازی درمانی کودک محور مبتنی بر طبیعت بر توجه و پرخاشگری کودکان پسر مبتلا به آسپرگر انجام شد. روش : روش  پژوهش حاضر یک مطالعه مورد منفرد براساس مدل AB می باشد.جامعه آماری این پژوهش، کلیه کودکان پسر ۷ تا ۸ ساله مبتلا به اختلال آسپرگر در شهر کرج در سال ۱۳۹۶ بودند که به مدرسه اوتیسم نور مراجعه کرده بودند. نمونه مورد بررسی شامل ۳ کودک پسر برای انجام آزمایش و ۱ کودک پسر برای کنترل (جمعا ۴ کودک پسر) بود که  با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند.جلسات بازی درمانی در طی۱۰جلسه ۱۲۰دقیقه ای در فضای باز(طبیعت)  در بازه زمانی سه ماهه و مرحله پیگیری نیز یک ماه پس از پایان جلسات درمان انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه رفتاری راتر کودکان فرم والدین استفاده شد. همچنین، برای  تجزیه وتحلیل اطلاعات از تحلیل نموداری و ترسیمی ، تعیین درصد بهبودی  و شاخص تغییر پایا  استفاده شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر گروه آزمایش، در متغیر توجه، نسبت به خط پایه در نمرات تغییر و بهبودی نشان دادند. درصد بهبودی کلی آن ها در متغیر توجه (۵۲درصد) محاسبه شد و نمرات شاخص تغییر پایا برای هر سه کودک بیشتر از ۱/۹۶به دست آمد. بنابراین بازی درمانی کودک محور مبتنی بر طبیعت بر افزایش توجه کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر از نظر بالینی و آماری معنادار است. هم چنین نتایج آزمون پیگیری نشان داد که اثرات مداخله بعد از گذشت یک ماه از اجرای آخرین جلسه ی بازی درمانی، هم چنان ادامه داشته است. نتایج به دست آمده از درصد بهبودی (۵۳/۶درصد)، در مورد پرخاشگری این کودکان بعد از اجرای مداخله و آزمون پیگیری حاکی از کاهش این رفتار بود . همچنین شاخص تغییر پایا برای سه کودک بیشتر از ۱/۹۶ به دست آمد که نشان دهنده­ی معناداری آماری بود. این تغییرات در مورد کنترل دیده نشد. نتیجه گیری : بازی درمانی کودک محور مبتنی بر طبیعت به افزایش توجه و کاهش پرخاشگری در کودکان آسپرگر منجر می شود. لذا می توان از این مداخله، به عنوان روشی غیردارویی و روان شناختی موثر مورد روان شناسان و مشاوران در کار با کودکان آسپرگر قرار بگیرد.

Child Centered, Nature, Asperger, Attention, Aggression, کودک محور, طبیعت, آسپرگر, توجه, پرخاشگری, پسر